Kurt Borg huwa Lettur
Kitba ta’ Kurt fil-ġurnal:
-
- Ottubru 2024
Dwar sens ta’ ħarifa
Nazzarda ngħid li
l-esej biddilli ħajti ul-mod kif inħares lejha. Ngħid danbir-riskju lidal-kliem jinstema’ klixè. Infatti, għalijal-esej bħala tip ta’ kitba jitgeżwer f’danir-riskju . Ħafna drabi, jien u niktebl-esej , kien ikun hemm vuċi ġo fija li tgħidli: “Imma min se jimpurtah minn dinil-kitba personali? Dawnil-memorji huma sinifikanti għalik biss.” Dan hu riskju reali ħafna. Li nista’ ngħid hu li jkun żball jekkl-esej personali jipprova jħares biss ’il ġewwa jew lura biex bħallikieku jaqbad xi ħaġa pura u verġni.L-esej sabiħ meta jkun kapaċi jfettaħ, iwessa’ u jespandi lil hinnmis-singolarità tal-Jien sabiex qarrej li ma jafekx jista’ jieħu xi ħaġa minnu. U minnek. -
- Ġunju 2023
Ġilda
Hemm karru
bil-ġwienaħ misjuq minn kuċċier miġbud minn żewġt iżwiemel. Żiemel minnhom abjad, b’għonqu wieqaf dritt, grazzjuż.L-ieħor iswed, magħmul ikrah u goff.Bil-frosta f’idu,il-kuċċier qed jittajjar lejnis-sħab u lil hinn minnu.Iż-żwiemel , speċjalmentl-iswed , kultant jissarawmal-kuċċier , jisfidawh, jisfrattaw, għoddhom jaqilbul-karru .Il-kuċċier iqum bilwieqfa jwiddebliż-żwiemel . B’idejhit-tnejn jiġbed b’kemm jiflaħ fuqir-riedni marbutinmal-ilġiem ta’ ġo ħalqhom.Iż-żwiemel jogħtru taħtis-saħħa tal-kuċċier u, bla ma jridu, jobduh. Immat-taqbida bejniethom tkompli. Żiemel minnhom jiġbed ’l hawn ul-ieħor jiġbed ’l hemm sa mal-kuċċier jitlefil-kontroll ,il-karru jinqasam u jegħlebmis-smewwiet għall-art.
Entrati mid-djarju ta’ Kurt:
-
- Djarju 19.08.2024
Bħal tagħfas buttuna u kollox relax
Hemm min jgħid li min iżomm djarju jaf ikollu teorija
tad-djarju . Jien ma nafx jekk għandix teorijatad-djarju . Jew forsi għandi, għaxl-element konfessjonalitad-djarju dejjem ġibidni, minn meta kont tifel. Imma issa qisni ma rridx nibqa’ mwaħħal ma’ dakl-impuls biss — li jħares lura u jeqred. Avolja dawn huma karatteristiċi ċari fija u f’kitbieti. Inżomm djarju biex niddokumental-ispirtu ta’ ruħi,it-togħmiet li kapaċi (u li m’iniex kapaċi) intiegħem ta’ kuljum,it-taqbida li nħossmas-sensi tiegħi hekk kif inħossni inkapaċi ngħixil-letteratura bil-mod li nixtieq għalkollox. Dikil-ħajta ta’ dissodisfazzjon hija għajn għall-kitba tiegħi. Mhux biss nostalġija, imma wkoll kilba, għafsa, għatx, xenqa, xewqa għal konnessjoni — inħoss li dawn humal-affetti tal-kitba tiegħi. Tenerezza u fraġilità. -
- Djarju 10.08.2024
Inqas ħsieb u iktar ritmu
Qabel irqadt ġieni ħsieb, sentenza ta’ ftuħ jew tema għal esej. Ħsibt
fl-ewwel ta’ Settembru, tibdilfl-ajru , imma iktar tibdil ġewwa fija. Ħsibt f’kif ġieli, dawkil-ġranet bikrin ta’ Settembru jġibuli magħhom ħajta dwejjaq. Qisu hemm xi swiċċ li jifredl-affett sajfi minn dak ħarifi. Skola, kapitli ġodda, lura għal rutinamill-anarkija sajfija. Imma mbagħad ħsibt f’kif dakl-arranġament emozzjonali m’għadux hekk.Il-kapitli differenti m’għadhomx jinfirdu minn xulxin b’mod daqshekk preċiż. Kollox bħal qed isir massa waħda. Inklużil-emozzjonijiet . M’għadx hemm separazzjoni bejn punt u ieħor. M’għadx hemmit-tranżizzjoni evidenti bejn ferħ u diqa. Issa hemm livell wieħed, diqa perpetwa, ul-ferħ huwa sospensjoni temporanja minn danl-istat li jħallik timraħ għal ftit lil hinn sa ma mbagħad terġa’ tirritorna għalih. Għad-dwejjaq stabbli.
Kollaborazzjonijiet:
-
- 01.03.2025
- Il-Kliem fit-Teorija
il-politika
tal-kura Sibt diffikultà
bit-traduzzjoni għal “politics of care” bħala “il-politika tal-kura” għaliexil-kelma “kura”bil-Malti hija aktar assoċjatamad-diskors mediku, bħal ngħidu aħna metat-tabib jikkura pazjent.Bit-Taljan meta ngħidu “ħu ħsieb” tiġi tradotta bħala “stammi bene”, waqt lil-frażi “nieħu ħsiebek” tiġi tradotta għal “mi curo di te”. F’danis-sens it-Taljan għandu użu usa’ għall-kunċett “curare” li jistà jfisser kemm “tieħu ħsieb” u kemm “kura”mill-mard .Bil-Malti ma nħossx lil-kelma “kura” hija adatta biex taqbadil-kunċett ta “politics of care”. -
- 24.02.2025
- Il-Kliem fit-Teorija
ħu ħsieb
Fid-dinja Ingliża u dik
tal-Punent , “to care” dejjem kienet distinta minn “thought” u “reason”. “Care” assoċjata ma’ emozzjonijiet, irtubijatal-qalb , femminilità — u mhuxil-ħsieb , li dejjem kien meqjus rett, veritier u imparzjali, kif ħafna drabi huwa mfisserfil-Punent . Qisul-Malti ma jagħmilx dinid-distinzjoni radikali bejnil-ħsieb bħala ħsieb astratt u li tieħu ħsieb xi ħadd. -
- 24.02.2025
- Il-Kliem fit-Teorija
ħarsa/lemħa
M’iniex għalkollox ċert dwar “lemħa” għax għalija din
il-kelma għandha konnotazzjonijiet passivi,fis-sens li tkun qed tiġri xi ħaġa u inti tilmaħha; u mhuxis-sens li inti qed tħares b’mod attiv u intenzjonat lejn xi ħaġa. “Lemaħ” fuq verb.mt qed tiġi tradotta bħala “to catch sight of”.Fil-każ ta’ “the look on his face” ma taħdimx “lemħa” (“il-ħarsa fuq wiċċu”). -
- 24.02.2025
- Il-Kliem fit-Teorija
tpaxxa
Jouissance, kif nafha jien, ma tfissirx biss pjaċir, imma xi ħaġa
fl-estrem , li tista’ wkoll tinkludil-uġigħ us-sofferenza . Jouissance mhix pura, fiha hemml-eċċess , hemmil-mewt , livell ta’ eċitazzjoni li kważi ma tiflaħhiex. Lacan jagħmel distinzjoni bejnil-pjaċir ul-jouissance .Il-pjaċir jobdil-liġi tal-omeostażi li nsibu f’Beyond the Pleasure Principle [Jenseits des Lustprinzips], fejnil-moħħ ifittexl-inqas tensjoni. B’hekk,il-prinċipju tal-pjaċir ipoġġi limitu fuqil-pjaċir .Min-naħa l-oħra,il-jouissance tikser dinil-liġi u hi “beyond the pleasure principle” u iktar tallinja ruħhamad-death drive [Todestrieb]. -
- 27.05.2024
- Il-Kliem fit-Teorija
alterità
Ngħid għalija, meta nagħżel li nuża
l-kelma “alterità”, nużaha biex nirreferi għat-tip ta’ “ieħor” li jikteb dwaru Levinas.L-alterità tal-Ieħor m’għandhiexx’taqsam ma’ meta ngħidu li xi ħadd ġie othered, ċjoè meqjus inferjuri, eskluż miċ-ċentrutan-normalità , abjected (din tkun kelma oħra ta’ min ningaġġaw magħha). Kif nifhmu jien, għal Levinas,l-alterità tal-Ieħor hija dikil-kwalità (anzi, hija nonkwalità, għax ma tinqabadx f’kategoriji) li lili twaqqafni milli nirreduċilill-Ieħor għal sameness. (La qegħdin fiha, sameness kif tiġibil-Malti ? “Identiċità”? “Stessiżmu”? Hekk issuġġerew xi wħud fuqil-grupp Kelmetil-Malti fuq Facebook.)L-alterità , allura, mhijiex vjolenza (bħalma ġeneralment tkun meta xi ħadd jiġi othered); anzi, għal Levinas,il-vjolenza sseħħ appuntu metal-alterità tal-Ieħor inwaqqgħuha għall-kategorijatal-familjari . B’hekk, inkunu ħnoqniehlill-Ieħor , ġibnieh oġġett. Allura, “alterità”, għalija, iġġorr magħha konnotazzjonijiet ta’ fraġilità, valur, vulnerabbiltà li tinforma attitudni etika. Wara kollox,il-filosofija ta’ Levinas hijal-etika tal-alterità. -
- 13.02.2024
- Il-Kliem fit-Teorija
xewqa/xenqa
Il-kelma “xewqa” togħġobni iktar ukoll għaliex tista’ timplika element konxju fejn
is-suġġett konxjament jista’ jixtieq xi ħaġa partikolari, filwaqt lil-kelma “xenqa” timplika passività fejnis-suġġett ma jistax ma jixxennaqx għal dak li m’għandux. Naħseb li għal Lacan,il-kunċett ta’ désir jopera kemmfil-konxju u kemmfl-inkonxju . F’danis-sens ,is-suġġett inkonxjament jixtieq totalità, jixxennaq għaliha, ufl-istess waqt li danl-impuls inkonxju jiggvernax-xewqa ,ix-xewqa nnifisha titlibbes forma lis-suġġett huwa konxju tagħha, bħal pereżempju:il-fantażija ta’ suġġett Ingliż awtonomu, ħabrieki, patrijott, aħjarmill-Ewropew u miżmum lura appuntu minħabbal-Ewropew inferjuri ul-Ewropew li jrid idaħħall-immigranti , flimkien ma’ fantażiji dwar narrattivi ta’ grandjożità imperjali u kolonjali. Dinil-fantażija Ingliża ġiet immanifestata b’mod konxju f’dawkil-votanti pro-Brexitfl-Ingilterra fl-2016.L-identifikazzjoni mal-kampanjatal-Brexit topera kemm fuq livell konxjufis-sens lis-suġġett Ingliż ħaseb li ġaladarbal-Ingilterra toħroġmill-UE , ħa jerġa’ jsir sħiħ kif ukoll jitpaxxa (iħoss sens ta’ jouissance)bir-riżultat tal-vot.Fl-istess ħin, dinil-faċċata konxja qed tgħattil-implikazzjoni mistura ta’ xenqa għal totalità li qatt ma tista’ tinkiseb: fejn anki wara Brexit dak li ġie mwiegħed, ma wasalx.
Poddati ma’ Kurt:
-
- Poddata 24.01.2025
Ħbiberija, Ħrejjef, Komunità
Fl-24 ta’ Jannar 2025
fis-6:00pm , flimkien ma’ Kurt Borg u Noah Fabri, konnal-mistednin tal-Librerija Pubblika ta’ Pembroke. Raylene Abdilla tkellmet dwaril-kitbiet f’Aphroconfuso u OmarN’Shea mexxad-diskussjoni . Kurt tkellem dwaril-ġabra ta’ esejs tiegħu sens ta’ ħarifa (Klabb Kotba Maltin 2024) u qara silta minnha. Noah Fabri tkellmet dwarir-rumanz tagħhaIt-Togħma Morra taċ-Ċiċri (Merlin 2024) u wkoll qrat silta minnu. Raylene tkellmet dwar diversi kitbiet li jidhru f’Antoloġija 1 u li jidhru wkoll online fosthom Medusa ta’ Rowena Grech,Il-Labra ,Il-Lanza ,il-Qoffa ,l-Azzarin ta’ Loranne Vella, Likantropi ta’ Davinia Hamilton, ud-Djarju ta’ Warren Bartolo. OmarN’Shea mexxat-taħdita . Tkellimna dwaril-kitba bil-Malti,il-ħbiberija ,il-karattri f’rumanz imnebbħinmill-ħbieb tal-awtur,ir-reviżjoni ,id-differenza bejnir-rumanz ul-esej , u bosta suġġetti oħra. -
- Poddata 22.02.2024
Noti Editorjali #4
« Dan
il-proġett tal-esejs għalija huwa proġett ta’ memorja lil-pandemija tefgħetni fih. Jiġifieril-pandemija , forsi kif esperjenzaha wkoll ħaddieħor, jien esperjenzajtha b’ċertu żlugar. Żlugarmill-ordinarju . Għaliex? Għax kollox ġie żlugat.Il-ħajja tagħna, għal ħafna niesil-post fejn jgħixu,il-mod kif jgħixu,ix-xogħol , kollox ġie maqtugħmill-ordinarju . Dakil-qtugħ ħafna nies esperjenzawh bħala trawma, ma nixtieqx inxejjen minn dan, kien hemm ħafna mewtfl-arja , u ħafna nies esperjenzawh b’uġigħ. Oħrajn esperjenzawh b’forma ta’ libertà stramba u libertà ġdida li f’daqqa waħda “għandi ħafna iktar ħin” jew “għandi ħafna iktar ħinid-dar ”. Wieħedmill-ħsibijiet li kien ikollifil-pandemija — naf inqum, sarul-għaxra , fejnis-soltu nkunl-uffiċċju jew xi mkien u qiegħedid-dar — u ngħidid-dawl tax-xemx fuq dinil-mejda qatt ma rajtu b’danil-mod , dakit-tip ta’ ħsibijiet, għax qatt ma nkunid-dar dakil-ħin . Jew qed inħossil-kamra differenti, jew inkella anka qed immur mixja. Kont maqtugħmir-rutina . Ġieli kien ikun stramb dan, u ġieli kien idejjaqni, ovvjament, għax kien hemm ħafna stress, ħafna ansjetà u inċertezza. Imma daqstant ieħor kelli bżonn dikil-qatgħa biex lili titfagħni f’ċerta żona fejn ċerti memorji reġgħu bdew ifuru. Jew ċerti emozzjonijiet minn ġo fija erġajt bdejt inħosshom b’ċerta intensità, b’ċerta luċidità. U ħassejt dak kien mument esejistiku għalija. Kien f’danl-ispirtu li dort lejnl-esej għax xtaqt naqbad xi ħaġa minni nnifsi umid-dinja li bdejt inħoss li ħa titlaq għal dejjem. » -
- Poddata 01.11.2023
Kif Tgħidha f’Qalbek
“Jekk huwa minnu, bħalma jgħidu ħafna, li kull kitba hija forma ta’ traduzzjoni,
il-kitba bil-Malti terġa’ hija traduzzjoni b’mod iktar ovvju minn dak li hu mifhum minn min jgħid hekk. F’dawnl-ewwel xogħlijiet li għandnafil-ġurnal tagħna dinit-taqbida kienet ta’ spiss parti importantimill-kitba umill-proċess editorjali. Metal-ewwel niddeċiedu li niktbu dwar suġġetti li aħna intiżi fihom imbagħad wara nagħżlu li niktbu dwarhombil-Malti , insibu ruħna nipproċessaw ideat illi dejjem qrajniehom b’lingwa oħra, probabbilmentbl-Ingliż , u li għalhekk bqajna naħsbuhom b’dinil-lingwa . Meta niġu biex nartikolawhombil-Malti nsibu ruħna nitqabdu bejnl-idea nnifisha u espressjoni preċiża u eleganti.”