Abeċedarju

Aħdar, aħdar, u aħdar, jien u nongħos fuq il-ferrovija fi triqti lura lejn il-belt. Quddiemi mara fil-ħamsinijiet taħdem il-crosswords minn fuq ktejjeb f’ħoġorha. Xagħarha maħlul mimli ħjut griżi, u wiċċha abjad terra. Ħdejja tfajla tistudja ’l King Lear u barra jnixxi l-aħdar. Aħdar u aktar aħdar. Għaddejjin ħafna sigar, u għelieqi, u djar weqfin waħidhom fil-wesgħat miftuħa. Mogħdijiet fil-kampanja, ħamrija mxarrba u ċpar fuq l-għoljiet. Bogħod wara bogħod, tul ta’ sema, griż, għal dejjem ta’ dejjem. Xagħrek ukoll ittektket melħ. Il-ġilda xierfa u għajnejk tqal bħaċ-ċomb. Koppja żagħżugħ

— “Lejl u Nhar” ta’ Miriam Galea
Bħal ħafna nies ta’ madwar il-ġenerazzjoni tiegħi, jien naf it-Taljan mhux partikolarment għax tgħallimtu l-iskola — għalkemm l-iskola tgħallimtu sew — imma għax meta kont tfal l-iktar li konna naraw kien televixin bit-Taljan. Kien hemm ħafna programmi Taljani stess, naturalment, imma kien hemm ukoll ħafna programmi Ingliżi, u speċjalment Amerikani u Ġappuniżi. Din kienet dinja fejn detectives ġo San Francisco, il-korpi tas-salvataġġ fuq ir-ramliet tal-Hawaii u robots twal għaxar sulari f’Tokyo tal-futur kollha kienu jitkellmu bid-djalett ċar u b’vokali miftuħin li s-Sinjorina Luti kien għoġobha tgħ

— “Il-Kuxjenza fit-Truf” ta’ Joe Gatt
Ċertament, dawn il-magni tal-qari se jaħjuha l-letteratura. Fl-aħħar ikollna ġgajta fuq ġgajta ta’ qarrejja li anki jekk jitħajru jiktbu huma stess, xorta waħda jifdlilhom il-ħin biex jaqraw il-kitba tagħna. L-ilsna ż-żgħar, li s’issa jkunu gawdew mill-prestiġju tal-kitba artiġġjanali, issa jindunaw li jistgħu jibbenefikaw iktar minn din l-innovazzjoni milli biss joqogħdu jistennew li kulħadd jiggustahom għax żgħar. F’daqqa waħda jkollna miljuni fuq miljuni ta’ qarrejja u l-Malti jkollu sfera kbira daqs tal-Ingliż, l-Ispanjol, l-Għarbi, in-Navajo. Ilsienna issa jkun oċean immens, kożmos sħiħ ta’

— “Il-Magna tal-Qari” ta’ Joe Gatt
Chaosmose huwa t-titlu tal-ktieb finali ta’ Félix Guattari. Il-kunċett ta’ kaosmożi ħareġ mix-xogħol preċedenti ta’ Guattari, partikolarment mill-kunċett tar-ritournelle tiegħu u ta’ Gilles Deleuze. It-terminu “kaosmożi” jalludi għall-pożizzjoni ta’ awtorità tal-kaos, u l-prospett tal-evoluzzjoni ożmotika tal-kaos innifsu. Il-ħidma fundamentali tal-kaosmożi hija l-interazzjoni bla waqfien bejn ir-respirazzjoni kosmika u r-ritornelli tas-singularità. L-ordni stabbilita — soċjali, politika, ekonomika u sesswali — għandha l-għan li tinforza konkatenazzjoni li twebbes u toħnoq l-oxxillazzjo

— “Nifs: Kaos u Poeżija #2” ta’ Franco "Bifo" Berardi
Diffiċli wieħed jimmaġina x’kien qed jaħseb Nietzsche li tista’ tkun magna tal-qari. It-typewriter tiegħu kienet magħmula minn buttuni u fusien u molol tar-ram u roti tas-snien. Żgur li ma kienx jgħaddilu minn rasu li permezz ta’ arranġament differenti u iktar inġenjuż ta’ dawn il-partijiet mekkaniċi setgħet titfassal magna tal-qari! Fil-fatt, anki bil-familjarità ferm akbar li għandna aħna ma’ magni li donnhom kapaċi jwettqu l-għeġubijiet, li kapaċi jsibuna kull fejn inkunu taħt il-kappa tax-xemx u jġorru leħinna u x-xbieha tagħna minn naħa għall-oħra tad-dinja, għadu kważi impossibbli għalina,

— “Il-Magna tal-Qari” ta’ Joe Gatt
Erġajt lura Malta. U ilni ġa sena hawn. Bla ħsieb kienet din, ġita tas-sajf bħal kull sena oħra iżda din id-darba fost affarijiet oħra, kienet aħbar kerha li żammitni hawn. Ejja ngħidu li kien u għadu jagħmel sens li jien, Romeo, ninsab hawn. Sirna nafu li missieri kellu kanċer fl-istonku, ikrah ferm, tal-biża’ waħx. Imnalla kellu l-għasafar biex jedha u lil ommi, li hi l-pilastru tal-familja u mingħajrha ma nagħmlu xejn. Imnalla kellna ftit minn dawn l-għasafar id-dar magħna għax lil ommi ħabbewha wisq, u hi lilhom. Ommi tqala waħda kellha, u ħarġulha tnejn f’daqqa. Ifhem, mhux eżatt hekk l-ist

— “Qarn” ta’ Romeo Roxman Gatt
Fit-28 ta’ Jannar 1972, Otman kitbilha ittra oħra. Din id-darba l-karta li kitbilha fuqha tant hi rqiqa li kważi tista’ tara minnha, folji meħudin minn rima karti tal-ittri jinqatgħu minn fuq u li kien ikollhom gost f’wieħed mill-ġnub. Dawn li kiteb fuqhom hu kellhom żewġ wardiet ħomor fil-kantuniera t’isfel tax-xellug, naqra mqabbża. Karti sentimentali. Ix-xita kienet għadha nieżla qliel. Id-djar tat-triq tagħhom kienu qed jiġġarrfu. Kien għadu ma rċieva xejn mingħandha, imma forsi l-posta waqgħet lura minħabba l-għargħar li kien hemm. Jgħidilha li bagħtilha xi ritratti, u li jispera li rċiviet

— “Es Sidr #2” ta’ Omar N’Shea
Ġieli jagħti l-każ li, jien u naħseb fuq ktieb li qed naqra, nibda nara f’kotba jew xogħlijiet oħrajn l-istess ħsieb, jew mod ta’ ħsieb mhux wisq ’il bogħod minnu, tant li nibda nissuspetta li fil-fatt qed jgħidu l-istess ħaġa, li l-kwistjoni qed jarawha mill-istess perspettiva. U allura, x’kumbinazzjoni li qed naqra żewġ jew tliet kotba miktubin fi żminijiet għalkollox differenti li qed jipproponu l-istess ħsieb! L-istess jiġrili jien u nikteb. Nibda nhewden fuq idea li mbagħad nibda naraha f’kull kitba oħra li naqra. Għadni kif qrajt it-traduzzjoni mill-Grieg Antik għall-Malti tal-Frammenti

— “Il-Lanza, il-Labra, il-Qo…” ta’ Loranne Vella
Gilgamex huwa x’aktarx l-uniku persunaġġ mil-letteratura tal-Lvant Nofsani Qadim li huwa magħruf fuq livell popolari. Fil-fatt, ħafna għandhom l-impressjoni li l-Gilgamex huwa l-uniku xogħol letterarju li qatt inkiteb jew li nafu bih mid-dinja tal-Mesopotamja. Ħafna mill-ftit Assirjologi li hawn fid-dinja jersqu lejn l-istudju tal-Mesopotamja minħabba Gilgamex, spiss biex jaqraw il-ġrajjiet tiegħu bl-Akkadi, għax din il-lingwa tħaddan id-djaletti tal-Assirja u l-Babilonja. Ħafna huma dawk li jaħsbu li l-ġrajja nstabet kollha, li għandna llum kull framment li hemm bżonn biex ngħaqqdu t-tifrik fli

— “Gilgamex, Dak li Ra l-Qiegħ” ta’ Omar N’Shea
GĦal Henri Bergson, iż-żmien huwa definit mill-perspettiva tal-kuxjenza tagħna tad-dewmien. Iż-żmien huwa l-oġġettivazzjoni tal-att tat-teħid tan-nifs ta’ organiżmu bijoloġiku, li huwa sensittiv u konxju. Ir-respirazzjoni singulari tissensel mat-teħid tan-nifs tal-oħrajn, u din il-korespirazzjoni aħna nirreferu għaliha bħala “soċjetà”. Is-soċjetà hija d-dimensjoni li, fiha, id-dewmiet singulari huma rranġati mill-ġdid f’qafas ta’ żmien kondiviż. Il-kuxjenza tinsab fiż-żmien, imma ż-żmien jinsab fil-kuxjenza, peress li jista’ biss jiġi pperċepit u pproġettat mill-kuxjenza. “Iż-żmien” ifisse

— “Nifs: Kaos u Poeżija #2” ta’ Franco "Bifo" Berardi
Hawnhekk spiċċat il-performance u stedint lin-nies fl-udjenza biex jieħdu platt insalata. Kien hemm min semmieli li r-riħa tal-insalata fakkritu fid-dar ta’ nanntu, ir-riħa effimera li fewħet sala fi Spazju Kreattiv għal ftit mumenti intanġibbli, imbagħad għebet, bħall-ħajjiet tul għexieren ta’ snin ta’ nies kwir li stajna tgħallimna mingħandhom. Xi ħadd qalli li s-serata fakkritu fl-għeruq Maltin li xtaq joħroġhom iktar fl-espressjoni tal-ġeneru tiegħu. Ħadt gost b’dan il-kumment u fakkarni fi ħsieb partikolari. Meta mietet in-nanna, niftakarni naħseb li kieku ma kienx għal ommi u ħutha,

— “Insalata” ta’ Noah Fabri
Ħames snin ilu, meta wasalt lura minn tliet xhur Londra, kont qattajt l-isbaħ xahar nosserva lil ommi fil-kċina, nitgħallem mingħandha r-riċetti li għadhom il-bażi tat-tisjir tiegħi. Konna qattajna ġurnata nsajru għal party tal-Milied, nisimgħu r-radju, nikkummentaw u nsiru nafu ’l xulxin bħala bnedmin u mhux biss bħala omm u binha. Dan huwa l-ewwel punt: in-nisa tradizzjonalment u storikament iħaddnu l-għerf imġissem, mhux miktub, ta’ ġenerazzjonijiet ta’ riċetti u tikwis fil-kċina li l-Istorja tal-irġiel ma tagħtix kashom. Dan l-għerf jista’ jiftaħ tieqa għal perċezzjoni tad-dinja għalko

— “Insalata” ta’ Noah Fabri
Il-Ġnien kien il-post fejn kont tmur wara li tmidd ’l ommok anzjana, marida, waslet fl-aħħar, fis-sodda, għax “ħutek miżżewġin, bit-tfal, dawk ikollhom x’jagħmlu”; u int gay, “x’tagħmel m’għandekx ħlief tieħu fuq spallejk il-piż tat-trobbija tal-ġenituri fix-xjuħija u fil-mard.” Allura kont tinżel il-Ġnien tgħid kelma; ommok ’qas int out magħha, u issa xjaħet, u inutli tgħidilha, xorta waħda, għax: one, ma tifhimx; two, omofobika — tgħidli li ħlief tgħajjar il-pufti tat-televixin ma tagħmilx; u three, ’qas biss għandek boyfriend, x’se taqbad tgħidilha? Żgur li mhux se tgħidilha li meta hi tidħol t

— “Bil-Moħbi fil-Beraħ” ta’ Omar N’Shea
Joey bdiet tilbes ukoll biex ikollha introjtu żgħir barra mix-xogħol li kienet tagħmel bħala chambermaid il-Paradise Bay Hotel matul il-ġimgħa u fil-fabbrika tal-ġinsijiet part-time fil-weekend. Bdiet tagħmel ix-shows il-Pips il-Ġimgħa u s-Sibt filgħaxija. L-ikbar inkwiet tagħha kienu żewġ affarijiet: kif se ssib żarbun bit-takkuna jiġiha u kif se taħbi ġisimha biex fil-leotard issikkata bejn saqajha jidher lixx. L-ewwel problema solvietha malajr: il-Lippa ħaditha għand Facchetti l-Marsa. Ħadilha l-qies ta’ saqajha u għamlet par platforms biex ma ddardarhiex bit-takkuna mill-ewwel. Wara kollox,

— “Joey Tilbes, it-Tabù Tinża'” ta’ Omar N’Shea
Kull fejn tħares tara kurċifiss: Kristu tal-ġibs fl-agunija divina. Fuq il-ħitan hemm inkwatri bir-ritratti tal-uċuħ imwerwra tal-bniet li ġew qabilna. Is-sorijiet għaddejjin bit-tonka u l-velu iswed qishom fuq wiċċ l-ilma. Insejħulhom “The Sisterhood”, imma mhux f’wiċċhom. Diffiċli taqta’ kemm għandhom żmien; diffiċli tqishom bħala nisa, bħal ommijietna u z-zijiet li jagħmlu l-lipstick u l-powder u l-fwieħa. Hemm minnhom iktar henjin; hemm min jitkerrah u jirrabja. Kultant, tisparixxi xi waħda minnhom. Tmut, jew tiġi trasferita. Is-soru li kienet tgħallimna l-Franċiż sparixxiet u bla kliem ġiet

— “Likantropi” ta’ Davinia Hamilton
L-ewwel ma miet kien missier ommi; fil-kamra mortwarja tal-isptar San Luqa, bil-ġlekk u l-qalziet suwed li kien iżżewweġ bihom, qmis bajda, ingravata, u xagħru folt u abjad minxut lura, kien jidher l-isbaħ li qatt rajtu. Ma kienx iktar ix-xiħ li jpoġġi fit-tarf tal-mejda jħażżeż in-numri mill-wieħed sal-għaxra fuq karta ta’ pitazz b’wiċċ ir-Reġina fuq il-qoxra qabel jiekol, jipprova jissielet mal-kitba; jew ipinġi ħmara bilkemm jaf iżomm il-lapes. Ma kienx iktar dak ix-xwejjaħ jaħbi s-sigaretti ġo kaxxa tal-ispices fil-kċina, jiftaħ ir-radju u jieħdu miegħu fil-kamra tal-banju jisma’ t-tiġrijiet

— “Bur Mgħeż #3” ta’ Omar N’Shea
Minn wara l-ħġieġ nadif tat-twieqi, minn wara l-purtelli magħluqin, minn wara l-purtieri miġmugħin, minn wara l-antiporti u l-bibien sokkjużi, minn wara għajnejn imbexxqin u nifsijiet bla waqfien, minn wara t-tentakli taż-żmien, u l-biża’ tar-reliġjożità, minn wara t-toqol ta’ ħajjiet mimlijin tbatija u t-toqol tax-xogħol, minn wara snin sħaħ ta’ għerf u injoranza, minn fuq pulptu mċappas bl-ipokrizija, minn fuq il-bjut u l-gallarijiet, minn wara l-ġuħ u l-għira tax-xjuħija — kollha kienu qed iħarsu lejh. In-nies tar-raħal mimlijin kurżità, mimlijin eċitament li wasal żagħżugħ fosthom, daħal għand

— “Qamar Aħmar” ta’ Simon Bartolo
Nathalie u Maimouna kienu ltaqgħu Ouagadougou meta kienu għadhom tfajliet. Missier Nathalie kien jaħdem mal-gvern, u hi trabbiet f’maisonette mdaqqas, l-armarju mimli porċellana, missierha jġib il-ħelu wara x-xogħol u ħutha jagħmlu x-xogħol tal-iskola waqt li hi taparsi tgħin lil ommha fil-kċina kulur l-għeneb. L-imħabba ta’ bejnha u bejn ommha kienet toħroġ iktar fit-tisjir milli fil-kliem. Meta kienet żgħira, Nathalie xtaqet issir attriċi; kien jaffaxxinaha ċ-ċinema. Meta kienet bdiet titfarfar iffissat fil-films ta’ Djibril Diop Mambéty u Idrissa Ouédraogo, imbagħad fil-films Franċiżi.

— “Ħsieb il-Ħamiema” ta’ Noah Fabri
Otman ħallieli biss ismi, isem li għal snin twal f’żgħożiti xtaqt li kien differenti, iktar abjad, inqas jagħti fl-għajn, inqas iżarżar fil-widna. Imbagħad kien hemm kunjomi. Kont naf li l-ortografija tiegħu kienet finzjoni legali, trażliterazzjoni ad hoc ta’ kunjom Għarbi li n-nutar kien qaleb f’verżjoni vagament anglofonika, iżda li l-verżjoni tiegħu bl-Għarbi kienet intilfet fid-dokumenti notarili u li ma kien hemm l-ebda karta li fuqha qatt sibt miktub x’kien eżattament. Kull santissma għodwa, jum wara jum, l-għalliema kienu jistaqsuni kif ngħidu, bħallikieku ġie jżurni Sibaweyhi matul il-le

— “Es Sidr #1” ta’ Omar N’Shea
Pirotta jtemm ix-xogħol tiegħu — xogħol li ħadlu ’l fuq minn tletin sena, mifrux fuq erba’ volumi u iktar minn tlett elef paġna — billi jgħid li dan l-istat independenti li kien għadu kif faqqas issa kellu bżonn sew tal-għaqda biex ikun jista’ jiffaċċja l-isfidi tal-ġejjieni: … imma l-idea tal-indipendenza, u l-kburija nazzjonali li nisslet, malajr sabu espressjoni fix-xogħol ta’ ġenerazzjoni ġdida ta’ kittieba, poeti, drammaturgi u artisti. L-ekonomija bil-mod il-mod marret ’il quddiem, l-emigrazzjoni bdiet tbatti, u l-idea li tkun Malti ħadet tifsira ġdida għal ħafna li qabel ma kinux ħab

— “Kontra Tagħna Għaliex Mag…” ta’ Joe Gatt
Qattajt il-vaganzi tas-sajf tal-1980 kważi kollha d-dar t’ommi tal-Iklin. Il-patt magħha biex noqgħod hemm u nkun nista’ ngħum sa billejl, kien li nagħti daqqa t’id, nieħu ħsieb l-annimali, naħsel il-karozzi u niżbogħ ix-xatba. Il-pixxina kienet id-dinja tiegħi: nifta’ l-ġebel fin-naħa l-fonda u nogħdos għalih, intellaq ma’ min jinżel jgħum, u nara x’qabża se nivvinta: jew gabrijoli minn fuq il-madum jew għal rasi minn fuq il-bejt. Ngħum min-naħa għall-oħra u lura fil-qiegħ u nżomm in-nifs. Nitla’ niekol il-patata maxx, nagħti l-laħam u l-ħut bil-moħbi lill-klieb, u nerġa’ ninżel fl-ilma. Is-saj

— “Es Sidr #2” ta’ Omar N’Shea
Retour à Reims jiddokumenta l-kollass tal-politika tal-massa, billi jsegwi moviment orbitali mill-partit għall-privatizzazzjoni fis-snin tmenin u disgħin, flimkien mal-eklissi gradwali tad-dinjiet soċjali li kienu abitaw il-ġenituri ta’ Eribon. Iżda diġà fis-snin disgħin it-teorija politika kienet fasslet fiżjonomija tal-era l-ġdida postpolitika — waħda li identifikat fatturi ewlenin għar-rimpjazzament tagħha stess. Għax-xjenzat politiku Brittaniku Colin Crouch, iż-żmien tal-postpolitika kien ikkaratterizzat minn paradoss. Kif jikteb fil-bidu ta’ Post-Democracy (2004), fil-mill

— “Kollox Iperpolitiku” ta’ Anton Jäger
Sant’Anjeże kienet aristokratika Rumana li tant kienet tobgħod id-dnub li għamlet wegħda ta’ kastità, biex b’hekk tersaq aktar qrib Alla. Is-sorijiet jgħidulna li għandna nagħmlu bħalha u nagħżlu l-kastità. Fir-Religion, Sister Bernardine tgħidilna li ġisimna hu strument tal-Mulej u li m’għandniex nerħu lix-Xitan iħammġu. “Il-pjaċir kollu ħmieġ, Sister?” nistaqsi jien. Għandi kurżità ġenwina. “Meta niċħdu l-pjaċir nersqu eqreb t’Alla,” tweġibni. “Anki jekk tieħu pjaċir tiekol? Jew tmur timxi fin-natura? Jew tibqa’ rieqda fil-weekend?” “Il-pjaċir mhux dnub jekk ikun qed is

— “Likantropi” ta’ Davinia Hamilton
Top of the World jagħmel parti mill-konfini ta’ Ħal Għargħur, periferija man-Naxxar. Huwa medda ta’ art b’terren xagħri, aħrax, tħares fuq il-Madliena, Baħar iċ-Ċagħaq, il-Magħtab u San Pawl il-Baħar. L-ismijiet lokali taż-żona huma Ġebel San Pietru, inkella l-Anċirietka. Għaxqet l-Għajn hija t-triq li tgħaddi minn qalb l-għolja, u tgħaqqad minn tarf sa tarf tar-raħal tal-Għargħur. Aktarx li r-referenza Ingliża għal dan il-lok żviluppat minn barranin li jżuru l-inħawi għal passiġġati; jew jaf sforz l-effett superjuri li tagħtik il-veduta minn hawn fuq, fejn appuntu wieħed iħossu fil-quċċata tad-

— “Biex Tara Kif Jgħixu l-Oħ…” ta’ Ryan Falzon
Vera ħarset lejn oħtha fil-mera. Lejn it-tikmix li kien jikxef il-fatt li kienet avvanzata fiż-żmien imma fl-istess ħin jaħbi l-età preċiża tagħha. X’aktarx li kellha fuq it-tmenin sena sew, forsi saħansitra fuq id-disgħin. Għajnejha kienu għadhom jaħdmu tajjeb, bħas-sensi l-oħra tagħha. Iffukat fuq punt partikolari fil-ġenb ta’ wiċċha. Għal xi raġuni, waqt li qed timraħ f’dak id-deżert ta’ wiċċha, iż-żona b’dawk l-għoljiet u l-widien mimlijin għerien mudlama u sigrieti affaxxinatha iktar minn bnadi oħra. Poġġiet żewġt iswaba’ hemm u mellset il-ġilda bi ħlewwa liema bħalha. Imbagħad ġebbditha ft

— “Qamar Aħmar” ta’ Simon Bartolo
Wara l-weekend, nirritornaw, issa bl-uniformi tas-sajf, b’riġlejna mikxufin. Fl-assembly ngħidu t-talb u nistennew. Imma Sister Anthony ma tindirizzax dak li kien ġara. Jibagħtuna dritt għal ġol-klassi, taparsi kollox sew, kollox normali. L-ebda għalliema ma tgħid xejn. Alice tmur it-tojlit u tiġi lura bil-malji maħlulin. “Rajthom x’għamlu?” tgħidilna. Xi tfajliet imorru jaraw x’sar, u ma jiġux lura. Tmur oħra, imbagħad oħra. Imbagħad immorru lkoll kemm aħna, rassa sħiħa, kulħadd xhud. Is-sink sewwewh. Il-grouting tal-madum wara s-sink jidher iktar abjad u ġdid minn tal-madwar.

— “Likantropi” ta’ Davinia Hamilton
Xhur ta’ skiet. Inqalleb biex insib xi ittra li timla l-vojt bejn l-aħħar ta’ Jannar u t-13 ta’ Mejju, 1972. Jgħidilha li ilu ma jisma’ mingħandha, li forsi trid jitlaqha fil-paċi. Sema’ li ltaqgħet ma’ xi ħadd ġdid, li rawha tiekol miegħu l-British Restaurant tal-Belt u li wara kienu qed jiżfnu flimkien. Ippruvajt niktiblek imma ma ridtx, mhux wara li sieħbi ġie Malta, iltaqa’ miegħek u għedtlu li spiċċajna. Imma jien u int twelidna għal xulxin, ħadd mhu se jidħol bejnietna u int miegħi biss tista’ tkun kuntenta. Issa tara, jekk veru nsejtni, la tarani terġa’ timtela bl-i

— “Es Sidr #2” ta’ Omar N’Shea
Żgur li ismi familjari. Żgur li smajt bosta stejjer fuqi. Iżda żgur qatt ma smajt dak li ġara bejni u bejn Persew. Nitolbok, iskot ftit u isma’ l-istorja tiegħi qabel nissarraf f’elf framment ta’ miti oħra… Mela darba, ħmistax-il sena ilu, meta kont għadni tifla, kont ngħix mal-ġenituri tiegħi, Foriku u Keto, fuq gżira serena mdawra b’baħar blu jwerżaq. Id-dar kienet ċkejkna, bi tlett ikmamar kollox; il-kċina, il-kamra tal-bżonnijet tagħna u l-kamra fejn konna norqdu jien u ħuti l-oħra. Għalkemm bejni u bejn ħuti l-kbar ftit snin biss kienu jifirduna — qabża ta’ sentejn kull wieħed — l-ikbar d

— “Medusa” ta’ Rowena Grech
Zeno Cosini jagħmel kollox nofs qalb. Imur ix-xogħol nofs qalb, jiżżewweġ nofs qalb, jaqlibha lill-mara nofs qalb. L-uniku suġġett li verament jinteressah huwa hu stess, il-marda tiegħu. It-tabib li kellem qallu biex jikteb dak kollu li għandu xi jgħid; bħall-psikoanalisti ta’ żmienu kellu fidi kważi għamja fil-kliem. Din wara kollox kienet l-innovazzjoni l-kbira ta’ Sigmund Freud. Li jekk il-pazjent jitħalla jitkellem liberament, f’atmosfera ta’ rilassament, jiftaħ qalbu daqslikieku kien ipnotizzat. Imma Cosini, jekk ma jaf xejn, jaf li l-affarijiet mhumiex daqshekk sempliċi. Jissuspetta

— “Il-Kuxjenza fit-Truf” ta’ Joe Gatt
16 ta’ Ottubru. X’saħħa fiha splużjoni? X’inhuma l-istejjer madwarha? Kaxxa infernali. Is-sajjieda kienu jistadu għall-bombi li għadhom ma splodewx. Filfla, l-aktar gżira mwarrba ta’ Malta fl-inħawi tal-Qrendi, kienet tintuża għall-prattika tal-isparar tar-rokits, missili u torpidows fi żmien l-Ingliżi. B’dawn il-ħsibijiet bdejt infassal Kaxxa Infernali: Explosions, biċċa xogħol tat-teatru totalment non-fiction. Din damet biex tintwera quddiem in-nies sentejn, sa Ġunju tal-2021, għax kien iż-żmien fejn seħħ dak li ma jitwemminx. Qatt ma ħsibt li kont se nkun maqful ġewwa għal żmien daqshe

— “Splużjonijiet #1” ta’ Jimmy Grima