•  

Abeċedarju

  1. Analiżi instantanja dejjem perikoluża. Bħal kamera ta’ veloċità għolja, l-istorja kontemporanja hija fil-periklu li tinħakem mill-fluwidità u l-indeterminazzjoni tas-sitwazzjoni li qed tipprova taqbad, imrassa kif inhi bejn dettall impressjonistiku u astrazzjoni grandjuża. Ċertament jidher diffiċli li tikteb l-“istorja tal-preżent” meta l-preżent innifsu sar daqshekk diffuż: hekk kif it-teorija Marxista tal-istorja nħasset skaduta f’epoka ta’ wara l-istorja, il-“polikriżi, din l-akkumulazzjoni ta’ kriżijiet, dejjem tinsab pass qabilna fl-astrazzjonijiet tal-għaġeb tagħha: tnaqqis ta’ ħamsin fil

    — “Kollox Iperpolitiku” ta’ Anton Jäger

    — “Kollox Iperpolitiku”
    ta’ Anton Jäger (tr Karl Baldacchino)

  2. Bil-miġja tar-reality TV, is-sorveljanza ġiet trasformata f’forma ta’ divertiment li nnormalizzat l-att ta’ li tiġi osservat. Billi s-sorveljanza ġiet ippreżentata bħala esperjenza eċitanti, li ma tagħmilx ħsara, u anki ta’ aspirazzjoni, programmi bħal Big Brother għenu biex iwittu t-triq għal soċjetà fejn is-sorveljanza high-tech mhux biss tiġi aċċettata iżda mħaddna b’mod attiv. Big Brother, li fil-kitba ta’ George Orwell kien twissija kontra stat ta’ sorveljanza, issa nbidel f’ikona tal-kultura — u jservi bħala reklam għall-kapitaliżmu ta’ sorveljanza fejn it-traċċar tan-nies u l-ġbir

    — “Ilkoll Parti mill-Istaġun…” ta’ Davinia Hamilton

    — “Ilkoll Parti mill-Istaġun li Jmiss”
    ta’ Davinia Hamilton

  3. Ċertament, dawn il-magni tal-qari se jaħjuha l-letteratura. Fl-aħħar ikollna ġgajta fuq ġgajta ta’ qarrejja li anki jekk jitħajru jiktbu huma stess, xorta waħda jifdlilhom il-ħin biex jaqraw il-kitba tagħna. L-ilsna ż-żgħar, li s’issa jkunu gawdew mill-prestiġju tal-kitba artiġġjanali, issa jindunaw li jistgħu jibbenefikaw iktar minn din l-innovazzjoni milli biss joqogħdu jistennew li kulħadd jiggustahom għax żgħar. F’daqqa waħda jkollna miljuni fuq miljuni ta’ qarrejja u l-Malti jkollu sfera kbira daqs tal-Ingliż, l-Ispanjol, l-Għarbi, in-Navajo. Ilsienna issa jkun oċean immens, kożmos sħiħ ta’

    — “Il-Magna tal-Qari” ta’ Joe Gatt

    — “Il-Magna tal-Qari”
    ta’ Joe Gatt

  4. Chaosmose huwa t-titlu tal-ktieb finali ta’ Félix Guattari. Il-kunċett ta’ kaosmożi ħareġ mix-xogħol preċedenti ta’ Guattari, partikolarment mill-kunċett tar-ritournelle tiegħu u ta’ Gilles Deleuze. It-terminu “kaosmożi” jalludi għall-pożizzjoni ta’ awtorità tal-kaos, u l-prospett tal-evoluzzjoni ożmotika tal-kaos innifsu. Il-ħidma fundamentali tal-kaosmożi hija l-interazzjoni bla waqfien bejn ir-respirazzjoni kosmika u r-ritornelli tas-singularità. L-ordni stabbilita — soċjali, politika, ekonomika u sesswali — għandha l-għan li tinforza konkatenazzjoni li twebbes u toħnoq l-oxxillazzjo

    — “Nifs: Kaos u Poeżija #2” ta’ Franco "Bifo" Berardi

    — “Nifs: Kaos u Poeżija”
    ta’ Franco "Bifo" Berardi (tr Karl Baldacchino)

  5. Darba fost l-oħrajn jitfaċċa raġel ġdid. Iżda dan mill-ewwel intbaħt li mhux bħal ħafna. Sbuħitu tfakkarni fl-allat. Par għajnejn suwed jitbissmu, fomm imdaqqas, xagħar nokkli feroċi u ġisem atletiku.  Daħal b’żarbun dehbi f’saqajh jixgħel bħax-xmux ta’ sjuf, f’idu samranija tarka tal-bronż b’simboli familjari u xabla b’manku jlellex u t-tarf tagħha mibrum. Dan ir-raġel ma nixtiqux katavru. Iżda laħmu jħaddan ’il-tiegħi. Dan ir-raġel ma nixtiqux borġ ġebel. Iżda xufftejh fuq tiegħi. Dan ir-raġel ma nixtiqux mejjet. Iżda nixtiequ fuqi. Nixtiequ taħti. Nixtiequ jixtieqni. Ħsibt li tlif

    — “Medusa” ta’ Rowena Grech

    — “Medusa”
    ta’ Rowena Grech

  6. Erġajt lura Malta. U ilni ġa sena hawn. Bla ħsieb kienet din, ġita tas-sajf bħal kull sena oħra iżda din id-darba fost affarijiet oħra, kienet aħbar kerha li żammitni hawn. Ejja ngħidu li kien u għadu jagħmel sens li jien, Romeo, ninsab hawn. Sirna nafu li missieri kellu kanċer fl-istonku, ikrah ferm, tal-biża’ waħx. Imnalla kellu l-għasafar biex jedha u lil ommi, li hi l-pilastru tal-familja u mingħajrha ma nagħmlu xejn. Imnalla kellna ftit minn dawn l-għasafar id-dar magħna għax lil ommi ħabbewha wisq, u hi lilhom. Ommi tqala waħda kellha, u ħarġulha tnejn f’daqqa. Ifhem, mhux eżatt hekk l-ist

    — “Qarn (silta)” ta’ Romeo Roxman Gatt

    — “Qarn (silta)”
    ta’ Romeo Roxman Gatt

  7. FTechnics and Civilization, Lewis Mumford iqabbel id-dinja ddominata mill-magni ma’ Ade mill-mitoloġija Griega, l-art tal-mejtin ippopolata mill-iħirsa, l-isfera tad-dellijiet. Hawn qegħdin aħna. Fl-aħħar ħames deċennji, l-antroposfera għaddiet minn mutazzjoni bbażata fuq l-evoluzzjoni tal-lingwa, u partikolarment evoluzzjoni tal-konkatenazzjoni teknosemjotika. Ħadna sehem fil-ħolqien ta’ network diġitali u fil-proliferazzjoni ta’ konnessjonijiet ċellulari bl-ismartphone li jintensifikaw bil-kbir id-densità u l-invażività tal-istimoli newroinformatiċi. Din il-grilja interat

    — “Nifs: Kaos u Poeżija #5” ta’ Franco "Bifo" Berardi

    — “Nifs: Kaos u Poeżija”
    ta’ Franco "Bifo" Berardi (tr Karl Baldacchino)

  8. Ġieli jagħti l-każ li, jien u naħseb fuq ktieb li qed naqra, nibda nara f’kotba jew xogħlijiet oħrajn l-istess ħsieb, jew mod ta’ ħsieb mhux wisq ’il  bogħod minnu, tant li nibda nissuspetta li fil-fatt qed jgħidu l-istess ħaġa, li l-kwistjoni qed jarawha mill-istess perspettiva. U allura, x’kumbinazzjoni li qed naqra żewġ jew tliet kotba miktubin fi żminijiet għalkollox differenti li qed jipproponu l-istess ħsieb! L-istess jiġrili jien u nikteb. Nibda nhewden fuq idea li mbagħad nibda naraha f’kull kitba oħra li naqra. Għadni kif qrajt it-traduzzjoni mill-Grieg Antik għall-Malti tal-Frammenti

    — “Il-Lanza, il-Labra, il-Qo…” ta’ Loranne Vella

    — “Il-Lanza, il-Labra, il-Qoffa, l-Azzarin”
    ta’ Loranne Vella

  9. Gilgamex huwa x’aktarx l-uniku persunaġġ mil-letteratura tal-Lvant Nofsani Qadim li huwa magħruf fuq livell popolari. Fil-fatt, ħafna għandhom l-impressjoni li l-Gilgamex huwa l-uniku xogħol letterarju li qatt inkiteb jew li nafu bih mid-dinja tal-Mesopotamja. Ħafna mill-ftit Assirjologi li hawn fid-dinja jersqu lejn l-istudju tal-Mesopotamja minħabba Gilgamex, spiss biex jaqraw il-ġrajjiet tiegħu bl-Akkadi, għax din il-lingwa tħaddan id-djaletti tal-Assirja u l-Babilonja. Ħafna huma dawk li jaħsbu li l-ġrajja nstabet kollha, li għandna llum kull framment li hemm bżonn biex ngħaqqdu t-tifrik fli

    — “Gilgamex, Dak li Ra l-Qiegħ” ta’ Omar N’Shea

    — “Gilgamex, Dak li Ra l-Qiegħ”
    ta’ Omar N’Shea

  10. ax wara l-gwerra baqgħu jisparaw, avolja kienet għaddiet… Mela. Għax sakemm telqu minn Malta fin-1979, kienu baqgħu għaddejjin. Għax l-Ingliżi kellhom ħafna saħħa, kullimkien tagħhom. Hekk qalli z-ziju, “kullimkien tagħhom. Fl-arkivji hemm dokumentazzjoni sħiħa ta’ pika bejn il-Gvernatur Ingliż u l-Maltin fil-gvern jew fil-parlament, skont iż-żmien. Id-difiża kienet “reserved matter” anki f’dawk is-snin li Malta kellha l-gvern tagħha. Malta ma setgħet tieħu ebda deċiżjoni rigward il-politika barranija jew id-difiża tagħha stess, u ma setgħet ittellef bl-ebda mod lill-Ingliżi milli juża

    — “Splużjonijiet #1” ta’ Jimmy Grima

    — “Splużjonijiet”
    ta’ Jimmy Grima

  11. Hawn m’hawnx xemx. Is-sema abjad bħall-għadam. Ħares ’l  hawn. Baħħ, m’hawnx ruħ. Ir-riħ ivenven u l-weraq jinxef. Fejn mar il-gawwi, jittajjar fuq truf l-art? Jitbaskat fin-nirien ta’ nżul ix-xemx. Tar lejn artijiet imbiegħda malli nġema’ s-sħab. Fejn qed tistaħba x-xemx tisreġ, fejn mar id-dawl? Ħares lejja. Wiċċi kulur it-terra, donni rajt fatat. U ara għajnejja, mhux qed tarahom neżlin ġol-ħofra, imdawrin swidija? Għażiż tiegħi, ġieli ħarist lejn sema ikħal, u ftit ftit rajtu jiddallam u jissaħħab, imbagħad jiswied? Ftit wara jinfetħu bwieb is-sema u fil-pr

    — “Lejl u Nhar” ta’ Miriam Galea

    — “Lejl u Nhar”
    ta’ Miriam Galea

  12. Ħadd ma jista’ jiċħad li ninsabu f’punt fl-istorja tad-dinja fejn għandna iktar minn kollox. Iktar krudeltajiet, iżda wkoll iktar ġesti ta’ rieda tajba. Iktar problemi finanzjarji, fl-istess ħin li iktar nies qed jistagħnew. Iktar kriżijiet ta’ kull xorta u għamla, ibda mill-ambjent u spiċċa bil-mard. L-istess, it-tagħrif dwar it-tnejn. Iktar ksenofobija u razziżmu, kif ukoll iktar diskorsi ta’ inklużjoni soċjali u ugwaljanza. Primarjament, għandna iktar minn kollox għaliex esposti għal ħafna iktar meta kkumparat ma’ dak li kien qabel jesponina għalih il-ġurnal ta’ kuljum, kemm-il darba kien jin

    — “Politika bla Nifs” ta’ Karl Baldacchino

    — “Politika bla Nifs”
    ta’ Karl Baldacchino

  13. It-tabib li kellimt qalli biex nibda xogħli b’analiżi storika tal-propensità tiegħi għat-tipjip: — Ikteb! Ikteb! U tara kif tasal biex tara lilek innifsek kollok kemm int. Naħseb li dwar it-tipjip nista’ nikteb minn hawn, mill-mejda tiegħi mingħajr ma noqgħod immur noħlom fuq dik il-pultruna. Ma nafx kif għandi nibda, u ninvoka l-assistenza tas-sigaretti, li kollha tant jixbhu lil dak li għandi f’idi. Illum mill-ewwel indunajt b’xi ħaġa li ma kontx bqajt niftakar. L-ewwel sigaretti li pejjipt m’għadekx issibhom għall-bejgħ. Għall-ħabta tal-1870 l-Awstrija kellhom minn dawk li ki

    — “It-Tipjip” ta’ Italo Svevo

    — “It-Tipjip”
    ta’ Italo Svevo (tr Joe Gatt)

  14. Jien li kbirt f’Malta tad-disgħinijiet, għandi memorji ċarissimi ta’ karozzi b’kuluri vivaċi, jgħajtu, kollox daqqa ta’ pinzell minn landa Hempel, ladarba ma setgħetx tinsteraq iżjed żebgħa mingħand il-militar wara li telqu s-servizzi fl-1979. Ma kienx jimporta jekk il-karozza tqattarx iż-żejt, jew iddaħħanx, jew għandhiex bżonn ta’ ġebla mar-rota meta wieħed jipparkjaha f’niżla. L-importanti kienu l-istickers tal-Vibes jew il-Grotta mwaħħlin f’nofs il-ħġieġa ta’ wara, li tant kienu komuni fuq il-karozzi, kont taħseb li kienu joħorġuhom bihom mill-fabbrika, trim addizzjonali, bħall-GT jew is-Sup

    — “Inkejja #1” ta’ Ryan Falzon

    — “Inkejja”
    ta’ Ryan Falzon

  15. Kif nistgħu bl-ikel li nieklu, nissalvagwardjaw is-saħħa tagħna u ta’ artna, imma wkoll is-saħħa ta’ dawk il-ftit nies li permezz tagħhom għandna dan l-ikel? Kif nistgħu nieklu b’mod li jħallina nirrifjutaw il-paradigma neoliberali li qed naraw fl-ikel modern, b’mod li jġedded il-wirt? Kif nistgħu nġibu ruħna b’mod li jiffaċilita s-sostenn tal-għajxien għall-bdiewa? Kif nistgħu nieklu b’mod li jgħinna nagħrfu l-iskarsezza tal-ikel Malti bħala effett postkolonjali? Kif nistgħu nerġgħu nindiġenizzaw l-ikel tagħna, billi nimpedixxu l-azzjoni korporattiva u nsaħħu l-interess fil-ġid komuni? Nafu x’ħ

    — “Is-Sovranità tal-Ikel” ta’ Nicole Borg

    — “Is-Sovranità tal-Ikel”
    ta’ Nicole Borg

  16. L-għada, malli tidħol is-sinjura fil-ħanut, tikkummenta li mhix liebsa l-uniformi. U Anna Maria stennietha din, ovvja li s-sinjura ħa tinduna li mhix liebsa l-biċċa imbarazz li kienet tatha hi, u għalhekk qattgħet il-vjaġġ fuq tal-linja tipprepara gidba. Tathieli z-zija, m’għadhiex tiġiha u tathieli, jaħasra għadha kważi ġdida. Is-sinjura tifliha, xi ħaġa mhix iddoqqilha. Fuq wiċċha espressjoni li Anna Maria f’qalbha ssejħilha, qisha xammet il-ħara. Issa jekk xi klijenta tistaqsik biex tixtri waħda bħalha? Mhux sew tilbes affarijiet li mhux minn tagħna. Imma sinjura, aħna m’għadniex inbigħ

    — “L-Għoxx Mera tar-Ruħ” ta’ Glorianne Micallef

    — “L-Għoxx Mera tar-Ruħ”
    ta’ Glorianne Micallef

  17. Meta wara sentejn f’idejn il-Franċiżi, fl-1800 l-ġżejjer Maltin sabu ruħhom taħt il-ħakma Ingliża, skont it-Trattat ta’ Amiens kellhom jerġgħu jgħaddu lura għand il-Kavallieri biex ikomplu jmexxuha huma bħala pajjiż “newtrali”. Il-qassisin, in-nutara, l-avukati u l-kummerċjanti Maltin tal-“Congresso, li sa ftit qabel kienu qed imexxu l-insurrezzjoni kontra l-Franċiżi, beżgħu li dan kien ifisser li malajr jerġgħu jiġu taħthom għax l-Ordni kienet iddgħajfet sew u żgur ma kinitx tiflaħ għal Napuljun. Għalhekk, il-104 membri ta’ dan il-kungress kitbu “Dichiarazione dei Diritti degli Abitanti delle

    — “Kontra Tagħna Għaliex Mag…” ta’ Joe Gatt

    — “Kontra Tagħna Għaliex Magħna”
    ta’ Joe Gatt

  18. Niftakruna ħażin. F’waħda mill-isbaħ pjazez tal-Belt Valletta, quddiem il-Bibljoteka, hemm statwa tar-Reġina Vittorja. Din il-pjazza, Pjazza Repubblika, hi aħjar magħrufa bħala Pjazza Reġina. L-istatwa kienet maħduma mill-artist Sqalli Giuseppe Valenti mill-irħam, u turi lir-Reġina bilqiegħda, tħares fuq il-pjazza, liebsa xalla tal-bizzilla. Tpoġġiet hemm fl-1891 sabiex timmarka l-Ġublew tad-Deheb tar-Reġina — waħda minn bosta monumenti li twaqqfu madwar il-kolonji għal din l-okkażjoni. Ħadet post statwa oħra, tal-Gran Mastru De Vilhena, u qabel dik, il-gvernatur Ingliż John Gaspard Le March

    — “Żerriegħa” ta’ Davinia Hamilton

    — “Żerriegħa”
    ta’ Davinia Hamilton

  19. Otman ħallieli biss ismi, isem li għal snin twal f’żgħożiti xtaqt li kien differenti, iktar abjad, inqas jagħti fl-għajn, inqas iżarżar fil-widna. Imbagħad kien hemm kunjomi. Kont naf li l-ortografija tiegħu kienet finzjoni legali, trażliterazzjoni ad hoc ta’ kunjom Għarbi li n-nutar kien qaleb f’verżjoni vagament anglofonika, iżda li l-verżjoni tiegħu bl-Għarbi kienet intilfet fid-dokumenti notarili u li ma kien hemm l-ebda karta li fuqha qatt sibt miktub x’kien eżattament. Kull santissma għodwa, jum wara jum, l-għalliema kienu jistaqsuni kif ngħidu, bħallikieku ġie jżurni Sibaweyhi matul il-le

    — “Es Sidr #1” ta’ Omar N’Shea

    — “Es Sidr”
    ta’ Omar N’Shea

  20. Poeżija bl-Ingliż li ktibt hija “Acne & Horny” fuq ktejjeb ċkejken li tathuli ħabiba tiegħi tal-qalb. Djarju qisu veru seta’ kien ta’ Romeo. Warda fl-aħmar imnaqqxa fuq qoxra tal-ġild ħadra. Minflok fuq Ġuljetta qed nikteb fuqi u fuq it-T. Lit-tfajla tiegħi niktbilha poeżiji imma ġeneralment nibgħathomlha email jew niktibhom fuq karta tal-kompjuter. Darba għamiltilha ktieb; ħadt il-ħin fuqu, ma kienx kliem biss. Hi tiktibli veru sabiħ, tikteb sabiħ b’mod ġenerali. Meta tmur lura lejn Barċellona tħallili koċċ ittri ċkejknin imferrxin mad-dar. Taħt l-imħadda, jew fil-wax ta’ xagħri, fil-kexxun

    — “Qarn (silta)” ta’ Romeo Roxman Gatt

    — “Qarn (silta)”
    ta’ Romeo Roxman Gatt

  21. Qed ngħixu fi żmien fejn ir-regħba u l-ħsara fuq il-pjaneta li bdiet mill-Ewropa ħames mitt sena ilu waslet f’punt fejn il-kitla qed tagħli. L-ikel issa jissimbolizza wkoll l-inugwaljanza u l-inġustizzji tal-katini tal-provvista u l-kapitaliżmu globali, il-ħela u l-ġuħ, u l-ikbar deċiżjonijiet politiċi li għandna bżonn nieħdu huma dwar l-ikel. Meta ngħid li xtrajt il-ħaxix m’għand il-ħanut ta’ ħdejja, qed infiehem li hu ġabu jew minn barra jew mill-pitkalija, u kull tadama kellha storja kkumplikata mill-art li nibtet fiha sal-vjaġġ li ħadet biex waslet fuq mejda f’nofs Spazju Kreattiv, vjaġġ li

    — “Insalata” ta’ Noah Fabri

    — “Insalata”
    ta’ Noah Fabri

  22. Retour à Reims jiddokumenta l-kollass tal-politika tal-massa, billi jsegwi moviment orbitali mill-partit għall-privatizzazzjoni fis-snin tmenin u disgħin, flimkien mal-eklissi gradwali tad-dinjiet soċjali li kienu abitaw il-ġenituri ta’ Eribon. Iżda diġà fis-snin disgħin it-teorija politika kienet fasslet fiżjonomija tal-era l-ġdida postpolitika — waħda li identifikat fatturi ewlenin għar-rimpjazzament tagħha stess. Għax-xjenzat politiku Brittaniku Colin Crouch, iż-żmien tal-postpolitika kien ikkaratterizzat minn paradoss. Kif jikteb fil-bidu ta’ Post-Democracy (2004), fil-mill

    — “Kollox Iperpolitiku” ta’ Anton Jäger

    — “Kollox Iperpolitiku”
    ta’ Anton Jäger (tr Karl Baldacchino)

  23. Snin wara, fix-xitwa tal-1989, Anthony, Anita u jien konna soqna sa Birżebbuġa biex naraw il-Maksim Gorkiy dieħel fil-maltemp, f’baħar li ried jibla’ l-art. Jumejn wara, ħriġna mill-post tax-xogħol ta’ Anthony, li kien fi Triq San Pawl, il-Belt, u mxejna mrassin mal-ħajt biex immorru naraw il-wasla ta’ George Bush u Mikhail Gorbachev min-naħa tal-ġenb ta’ Kastilja. Il-folla kienet kbira u eċitata immens. Filgħaxija, ħriġna niddandnu mill-flett ta’ Katya ta’ Bay Steps, San Ġiljan, lebsin ta’ spiji tal-Gwerra l-Bierda biex immorru l-festa li kien hemm l-Axis bl-isem “Summit Party”. Apparti

    — “Es Sidr #1” ta’ Omar N’Shea

    — “Es Sidr”
    ta’ Omar N’Shea

  24. Tqum u jgħaddu ftit sekondi sa ma moħħha jfakkarha fl-episodju tal-lejl ta’ qabel, u xħin tiftakar, tħoss nostalġija għal dawk il-ftit sekondi fejn kienet għadha ma ftakritx, imbagħad farka tama li jaf kienet ħolma stramba, imma fil-fond ta’ qalbha taf li le, ma kinitx ħolma stramba, għax il-ħolm tagħha jkun fjakk u kwotidjan daqs il-biċċa l-kbira ta’ ħajjitha. Fil-kamra tal-banju ssib il-mera għadha mal-art, u tpoġġiha f’postha maġenb is-sink. Illum taqbeż il-kafè u l-krustini għax m’għandhiex aptit, u taf għala m’għandhiex aptit, tidħol tinħasel, waqt li qed taħsel ġisimha taħseb fuq x’h

    — “L-Għoxx Mera tar-Ruħ” ta’ Glorianne Micallef

    — “L-Għoxx Mera tar-Ruħ”
    ta’ Glorianne Micallef

  25. Vera ħarset lejn oħtha fil-mera. Lejn it-tikmix li kien jikxef il-fatt li kienet avvanzata fiż-żmien imma fl-istess ħin jaħbi l-età preċiża tagħha. X’aktarx li kellha fuq it-tmenin sena sew, forsi saħansitra fuq id-disgħin. Għajnejha kienu għadhom jaħdmu tajjeb, bħas-sensi l-oħra tagħha. Iffukat fuq punt partikolari fil-ġenb ta’ wiċċha. Għal xi raġuni, waqt li qed timraħ f’dak id-deżert ta’ wiċċha, iż-żona b’dawk l-għoljiet u l-widien mimlijin għerien mudlama u sigrieti affaxxinatha iktar minn bnadi oħra. Poġġiet żewġt iswaba’ hemm u mellset il-ġilda bi ħlewwa liema bħalha. Imbagħad ġebbditha ft

    — “Qamar Aħmar” ta’ Simon Bartolo

    — “Qamar Aħmar”
    ta’ Simon Bartolo

  26. Wasalt Pariġi fl-2004, wara kważi għaxar snin ngħix l-Italja bħala ekstra komunitarju, imwerwer mill-Istat, nigdeb u nilgħab bl-ambigwità ta’ kunjomi u nitkellem bit-Taljan u bl-Ingliż għax il-lingwa kienet l-uniku mezz li bih stajt niċħad iċ-ċittadinanza u nitwarrab mill-oriġini tiegħi. Wara Milan, domt intella’ u nniżżel jekk għandix nipprova nqatta’ ftit żmien Pariġi waqt li kont qed nikteb dwar ix-xogħol u l-ħsieb tal-Mażoreti ta’ Tiberjas. L-interess tiegħi kien fil-familji tal-istudjużi li standardizzaw il-qari tat-test Bibliku Ebrajk billi ħolqu sistemi ta’ dijakritiċi u apparat ta’ kanti

    — “Es Sidr #2” ta’ Omar N’Shea

    — “Es Sidr”
    ta’ Omar N’Shea

  27. X’jiġrilha din l-istorja jekk minflok il-ponn issikkat mal-frosta, inħarsu lejn l-id tiżloq minn fuq ir-riedni? Jekk minflok il-ħakma taż-żwiemel, il-qalba tar-rakkont tkun il-mument li l-kuċċier jinduna li l-karru se jaqa’? Kemm hu stramb is-sens li tħossok qed taqa’ hux? Taqbeż mill-għoli fil-baħar u tintebaħ li m’għadx hemm art taħtek. Tiżloq u tinduna li saqajk m’għadhomx jankrawk. Meta taqa’, qisek qed issegwi skript. Tagħmel x’tagħmel, li għandu jiġri se jiġri. Tista’ tilqa’ b’idejk jew tipprova taqa’ l-aħjar li tista’, imma fil-mument tal-waqgħa r-riedni jkunu qishom tneħħew minn id

    — “Ġilda” ta’ Kurt Borg

    — “Ġilda”
    ta’ Kurt Borg

  28. Żgur li ismi familjari. Żgur li smajt bosta stejjer fuqi. Iżda żgur qatt ma smajt dak li ġara bejni u bejn Persew. Nitolbok, iskot ftit u isma’ l-istorja tiegħi qabel nissarraf f’elf framment ta’ miti oħra… Mela darba, ħmistax-il sena ilu, meta kont għadni tifla, kont ngħix mal-ġenituri tiegħi, Foriku u Keto, fuq gżira serena mdawra b’baħar blu jwerżaq. Id-dar kienet ċkejkna, bi tlett ikmamar kollox; il-kċina, il-kamra tal-bżonnijet tagħna u l-kamra fejn konna norqdu jien u ħuti l-oħra. Għalkemm bejni u bejn ħuti l-kbar ftit snin biss kienu jifirduna — qabża ta’ sentejn kull wieħed — l-ikbar d

    — “Medusa” ta’ Rowena Grech

    — “Medusa”
    ta’ Rowena Grech

  29. Zeno Cosini jagħmel kollox nofs qalb. Imur ix-xogħol nofs qalb, jiżżewweġ nofs qalb, jaqlibha lill-mara nofs qalb. L-uniku suġġett li verament jinteressah huwa hu stess, il-marda tiegħu. It-tabib li kellem qallu biex jikteb dak kollu li għandu xi jgħid; bħall-psikoanalisti ta’ żmienu kellu fidi kważi għamja fil-kliem. Din wara kollox kienet l-innovazzjoni l-kbira ta’ Sigmund Freud. Li jekk il-pazjent jitħalla jitkellem liberament, f’atmosfera ta’ rilassament, jiftaħ qalbu daqslikieku kien ipnotizzat. Imma Cosini, jekk ma jaf xejn, jaf li l-affarijiet mhumiex daqshekk sempliċi. Jissuspetta

    — “Il-Kuxjenza fit-Truf” ta’ Joe Gatt

    — “Il-Kuxjenza fit-Truf”
    ta’ Joe Gatt

  30. 16 ta’ Ottubru. X’saħħa fiha splużjoni? X’inhuma l-istejjer madwarha? Kaxxa infernali. Is-sajjieda kienu jistadu għall-bombi li għadhom ma splodewx. Filfla, l-aktar gżira mwarrba ta’ Malta fl-inħawi tal-Qrendi, kienet tintuża għall-prattika tal-isparar tar-rokits, missili u torpidows fi żmien l-Ingliżi. B’dawn il-ħsibijiet bdejt infassal Kaxxa Infernali: Explosions, biċċa xogħol tat-teatru totalment non-fiction. Din damet biex tintwera quddiem in-nies sentejn, sa Ġunju tal-2021, għax kien iż-żmien fejn seħħ dak li ma jitwemminx. Qatt ma ħsibt li kont se nkun maqful ġewwa għal żmien daqshe

    — “Splużjonijiet #1” ta’ Jimmy Grima

    — “Splużjonijiet”
    ta’ Jimmy Grima

  31. 22 ta’ Marzu 1973. Irċevejt tliet ittri mingħandek, tal-1, it-2 u t-3 ta’ Marzu. Grazzi. Il-flus li bgħattlek tista’ tmur tixtri xi affarijiet għat-tieġ bihom, jew stennieni u la nasal immorru flimkien. Ktibtli li qed tfittex biex tikri dar għal sena. Għala sena? Mhux se ndumu Malta sena żgur, Jos. Jekk trid issib tikri xi mkien għal tlieta jew erba’ ġimgħat, tajjeb. Sakemm inkun hemm jien ikollna fejn noqogħdu. Imma mhux beħsiebni noqgħod ġej u sejjer minn Tripli għal Malta għaliex ma nistax u m’għandix il-ħin. Il-gvern jagħtina visa limitata u hemm limitu wkoll fuq kemm flus nistgħu noħorġu

    — “Es Sidr #3” ta’ Omar N’Shea

    — “Es Sidr”
    ta’ Omar N’Shea

Dekorazzjoni art-nouveau