•  

Abeċedarju

  1. Aħna hemm trabbejna, qaluli t-tliet nisa li xi kultant jgħaddu l-ħin tagħhom bilqiegħda fuq l-għatba fi Triq il-Parroċċa. Ta’ tfal, konna nirgħu l-mogħoż bejn hawn u d-Debdieba. Id-Debdieba kien fejn hemm il-kumpanija tal-ajruplani issa. Dejjem ġejjin u sejrin bejn hawn u hemm. Aħna mal-mogħoż trabbejna. Jean Genet jgħid li hemm ċertu kliem stramb li għandu l-eżiġenza li jiġi miftiehem iktar minn kliem ieħor daqstant stramb u aljen, kliem li anki jekk tisimgħu darba biss, id-daqqa tiegħu tibqa’ f’widnejk. Bur Mgħeż hija waħda minn dawn il-kelmiet; id-Debdieba hija oħra. M’hemmx

    — “Bur Mgħeż #3” ta’ Omar N’Shea

    — “Bur Mgħeż”
    ta’ Omar N’Shea

  2. Bħalma żgur skoprew ħafna qabli, meta tkun qed tittraduċi mit-Taljan, il-Malti li qed taħdem bih ma tħossux uniformi. Fih ħafna li hu lixx u duttili, imma fih ukoll l-għoqiedi u l-ingroppi. Fil-Malti hemm ħafna Taljan li jgħaddi mingħajr ma tagħti kasu; imbagħad hemm it-Taljan tal-avukati. Filli tiskrupla għax tħossok m’int qed tagħmel xejn ħlief tbiddel ftit l-ortografija — “jien navvanza t-tali ipoteżi biex nispjega d-debbolezza ġovanili tiegħi, imma mingħajr konvinzjoni deċiża” — filli ttik rasek għax tinduna li qed tinstema’ iktar Taljan mit-test oriġinali. It-Taljan ta’ Svevo forsi mhux e

    — “Il-Kuxjenza fit-Truf” ta’ Joe Gatt

    — “Il-Kuxjenza fit-Truf”
    ta’ Joe Gatt

  3. Ċertament, dawn il-magni tal-qari se jaħjuha l-letteratura. Fl-aħħar ikollna ġgajta fuq ġgajta ta’ qarrejja li anki jekk jitħajru jiktbu huma stess, xorta waħda jifdlilhom il-ħin biex jaqraw il-kitba tagħna. L-ilsna ż-żgħar, li s’issa jkunu gawdew mill-prestiġju tal-kitba artiġġjanali, issa jindunaw li jistgħu jibbenefikaw iktar minn din l-innovazzjoni milli biss joqogħdu jistennew li kulħadd jiggustahom għax żgħar. F’daqqa waħda jkollna miljuni fuq miljuni ta’ qarrejja u l-Malti jkollu sfera kbira daqs tal-Ingliż, l-Ispanjol, l-Għarbi, in-Navajo. Ilsienna issa jkun oċean immens, kożmos sħiħ ta’

    — “Il-Magna tal-Qari” ta’ Joe Gatt

    — “Il-Magna tal-Qari”
    ta’ Joe Gatt

  4. Chaosmose huwa t-titlu tal-ktieb finali ta’ Félix Guattari. Il-kunċett ta’ kaosmożi ħareġ mix-xogħol preċedenti ta’ Guattari, partikolarment mill-kunċett tar-ritournelle tiegħu u ta’ Gilles Deleuze. It-terminu “kaosmożi” jalludi għall-pożizzjoni ta’ awtorità tal-kaos, u l-prospett tal-evoluzzjoni ożmotika tal-kaos innifsu. Il-ħidma fundamentali tal-kaosmożi hija l-interazzjoni bla waqfien bejn ir-respirazzjoni kosmika u r-ritornelli tas-singularità. L-ordni stabbilita — soċjali, politika, ekonomika u sesswali — għandha l-għan li tinforza konkatenazzjoni li twebbes u toħnoq l-oxxillazzjo

    — “Nifs: Kaos u Poeżija #2” ta’ Franco "Bifo" Berardi

    — “Nifs: Kaos u Poeżija”
    ta’ Franco "Bifo" Berardi (tr Karl Baldacchino)

  5. Dan ma kienx l-unika struttura militari abbandunata li nħatfet u l-użu tagħha nbidel skont il-bżonnijiet ta’ Malta ħielsa. Lanqas ma kien l-uniku post li żżarma, mil-lejl għan-nhar, minn kulma seta’ jinġarr. F’dar antika li ħabib tiegħi għadu kemm xtara kien hemm mejda li ħallew hemm it-tfal tal-inkwilini ta’ qabel, żewġt aħwa xjuħ li għexu fil-wens u l-għanqbut ta’ Bubaqra, u mietu t-tnejn wara xulxin fil-bidu tal-pandemija tal-COVID-19. Qabel telqu, it-tfal u n-neputijiet żarmawha minn kollox ħlief għal dil-mejda, li għadha fi stat tajjeb ħafna, b’wiċċ tal-irħam. Kollox qalgħulu qabel telqu, s

    — “Biex Tara Kif Jgħixu l-Oħ…” ta’ Ryan Falzon

    — “Biex Tara Kif Jgħixu l-Oħrajn”
    ta’ Ryan Falzon

  6. Erġajt lura Malta. U ilni ġa sena hawn. Bla ħsieb kienet din, ġita tas-sajf bħal kull sena oħra iżda din id-darba fost affarijiet oħra, kienet aħbar kerha li żammitni hawn. Ejja ngħidu li kien u għadu jagħmel sens li jien, Romeo, ninsab hawn. Sirna nafu li missieri kellu kanċer fl-istonku, ikrah ferm, tal-biża’ waħx. Imnalla kellu l-għasafar biex jedha u lil ommi, li hi l-pilastru tal-familja u mingħajrha ma nagħmlu xejn. Imnalla kellna ftit minn dawn l-għasafar id-dar magħna għax lil ommi ħabbewha wisq, u hi lilhom. Ommi tqala waħda kellha, u ħarġulha tnejn f’daqqa. Ifhem, mhux eżatt hekk l-ist

    — “Qarn (silta)” ta’ Romeo Roxman Gatt

    — “Qarn (silta)”
    ta’ Romeo Roxman Gatt

  7. Fil-lezzjoni li jmiss, il-lajma ta’ waranofsinhar tinkiser ħesrem meta nisimgħu ħoss ikrah tat-tkexkix ġej mill-bitħa. Sabta, jew tifqigħa, jew ħabta. Inħossha fl-istonku. Sister Ingrid tieqaf għalkollox, il-ġibs f’idha sospiża. Inqumu qisna koreografija u bħal merħla lkoll ninġabru mat-tieqa biex naraw x’ġara. Zana tibda twerżaq. Erba’ sulari ’l  isfel, fuq it-tarmac tal-bitħa, hemm xebba mixħuta mal-art, riġel milwi f’angolu impossibbli, xagħarha qisu mrewħa, b’nixxiegħa skura ħierġa minn taħtu. Lanqas kieku rridu ndawru wiċċna ma nistgħu. Maqbudin. U hemm, fis-sular tagħna, hemm it-tieqa miftu

    — “Likantropi” ta’ Davinia Hamilton

    — “Likantropi”
    ta’ Davinia Hamilton

  8. Ġieli jagħti l-każ li, jien u naħseb fuq ktieb li qed naqra, nibda nara f’kotba jew xogħlijiet oħrajn l-istess ħsieb, jew mod ta’ ħsieb mhux wisq ’il  bogħod minnu, tant li nibda nissuspetta li fil-fatt qed jgħidu l-istess ħaġa, li l-kwistjoni qed jarawha mill-istess perspettiva. U allura, x’kumbinazzjoni li qed naqra żewġ jew tliet kotba miktubin fi żminijiet għalkollox differenti li qed jipproponu l-istess ħsieb! L-istess jiġrili jien u nikteb. Nibda nhewden fuq idea li mbagħad nibda naraha f’kull kitba oħra li naqra. Għadni kif qrajt it-traduzzjoni mill-Grieg Antik għall-Malti tal-Frammenti

    — “Il-Lanza, il-Labra, il-Qo…” ta’ Loranne Vella

    — “Il-Lanza, il-Labra, il-Qoffa, l-Azzarin”
    ta’ Loranne Vella

  9. Godwin jgħidli li kien jasal Tripli bl-ajruplan. Norqod hemm, u mbagħad filgħodu naqbad ajruplan ieħor u mmur on site. Ajruplan chopper. Kien hemm għelieqi taż-żejt li kellhom djar tal-ġebel, jorqdu tnejn f’kamra waħda. F’dawn kien ikollok il-mess hall u l-klinika. U mbagħad, qabel ma nqala’ l-inkwiet bejn l-Amerikani u l-Libjani, kien hemm dawk li kienu jgħidulhom commuters, jaħdmu ġimagħtejn hemm u ġimagħtejn Tripli. U int semmejtli post, kien hemm post, Giorginpopoli, fejn joqogħdu l-Amerikani u l-expats. Kien speċi ta’ villaġġ, bħal Santa Marija l-Mellieħa. U ma konniex noqogħdu dejjem m

    — “Es Sidr #4” ta’ Omar N’Shea

    — “Es Sidr”
    ta’ Omar N’Shea

  10. GĦejejt infittex fl-istess post, ’il  fuq u ’l  isfel, ’l  hemm u ’l  hawn. Bil-basket tqil fuq dahri, inserrep fuq ġewwa u fuq barra tal-passaġġ dejjaq biex ir-roti tal-hand luggage ma jeħlux fil-weraq kbir, kannella, mgħaffeġ fl-għadajjar tax-xita. Dan it-terminal ma nistax naqbad tarf fejnu. Hekk kif inżilt minn fuq tal-linja, fuq il-waqfa ta’ barra l-port, ħassejtni esperta, malajr erġajt sirt kunfidenti mat-toroq ta’ Palermo, minkejja li din hija biss it-tieni darba tiegħi f’din il-belt u l-ewwel darba f’din iż-żona kaotika. Hawn serbut karozzi jistennew biex jitilgħu abbord, qisu bħal meta kul

    — “Għalhekk qed nivvjaġġa bi…” ta’ Kristina Borg

    — “Għalhekk qed nivvjaġġa bil-mod”
    ta’ Kristina Borg

  11. Hemm karru bil-ġwienaħ misjuq minn kuċċier miġbud minn żewġt iżwiemel. Żiemel minnhom abjad, b’għonqu wieqaf dritt, grazzjuż. L-ieħor iswed, magħmul ikrah u goff. Bil-frosta f’idu, il-kuċċier qed jittajjar lejn is-sħab u lil hinn minnu. Iż-żwiemel, speċjalment l-iswed, kultant jissaraw mal-kuċċier, jisfidawh, jisfrattaw, għoddhom jaqilbu l-karru. Il-kuċċier iqum bilwieqfa jwiddeb liż-żwiemel. B’idejh it-tnejn jiġbed b’kemm jiflaħ fuq ir-riedni marbutin mal-ilġiem ta’ ġo ħalqhom. Iż-żwiemel jogħtru taħt is-saħħa tal-kuċċier u, bla ma jridu, jobduh. Imma t-taqbida bejniethom tkompli. Żiemel minnho

    — “Ġilda” ta’ Kurt Borg

    — “Ġilda”
    ta’ Kurt Borg

  12. Ħadd ma jista’ jiċħad li ninsabu f’punt fl-istorja tad-dinja fejn għandna iktar minn kollox. Iktar krudeltajiet, iżda wkoll iktar ġesti ta’ rieda tajba. Iktar problemi finanzjarji, fl-istess ħin li iktar nies qed jistagħnew. Iktar kriżijiet ta’ kull xorta u għamla, ibda mill-ambjent u spiċċa bil-mard. L-istess, it-tagħrif dwar it-tnejn. Iktar ksenofobija u razziżmu, kif ukoll iktar diskorsi ta’ inklużjoni soċjali u ugwaljanza. Primarjament, għandna iktar minn kollox għaliex esposti għal ħafna iktar meta kkumparat ma’ dak li kien qabel jesponina għalih il-ġurnal ta’ kuljum, kemm-il darba kien jin

    — “Politika bla Nifs” ta’ Karl Baldacchino

    — “Politika bla Nifs”
    ta’ Karl Baldacchino

  13. Il-ħufar, bil-kontra tal-qoħob, ġeneralment ma jinvolvi l-ebda ħlas jew tranżazzjoni finanzjarja; għall-kuntrarju, huwa ekonomija soċjali u sesswali bbażata fuq politika demokratika tal-esplorazzjoni tad-desiderju u erotiżmu antikapitalista. Din il-politika laqgħet ukoll irgiel li, għal raġunijiet oltre l-orjentazzjoni tagħhom, fittxew l-espressjoni sesswali, jew l-iżvog intimu, ma’ rġiel oħra f’kuntest fejn tħoss li jista’ jkollok opportunitajiet aktar mifruxa. Il-ħufar ma kienx riżervat biss għal min kien omosesswali, bisesswali, jew bikurjuż, iżda wkoll għal dawk li kellhom fetiċċi — speċjalmen

    — “Bil-Moħbi fil-Beraħ” ta’ Omar N’Shea

    — “Bil-Moħbi fil-Beraħ”
    ta’ Omar N’Shea

  14. Jien inbati mill-ażma, allura forsi ġejt affettwat minn sens ta’ solidarjetà ażmatika meta rajt il-filmat tal-qtil ta’ Eric Garner. Garner inqatel fis-17 ta’ Lulju, 2014 fi Staten Island, ġewwa l-belt ta’ New York, meta uffiċjal tad-Dipartiment tal-Pulizija ta’ New York City żammu minn għonqu bħal f’morsa għal bejn madwar ħmistax u dsatax-il sekonda waqt li kien qed jarrestah. Il-kliem “Ma nistax nieħu nifs” — li Garner leheġ tmien darbiet, kull darba jinstema’ inqas, sa ma miet — kien ripetut minn eluf ta’ dimostranti madwar il-pajjiż kollu fix-xhur ta’ wara. F’ħafna modi, dan il-kliem jespri

    — “Nifs: Kaos u Poeżija #1” ta’ Franco "Bifo" Berardi

    — “Nifs: Kaos u Poeżija”
    ta’ Franco "Bifo" Berardi (tr Karl Baldacchino)

  15. Kont qed naħseb dwar kif il-kunċett tal-“arti u l-ħajja” jista’ jkun applikabbli għal Malta. Dan il-kunċett, avolja ntuża f’ħafna kuntesti differenti, huwa ta’ spiss assoċjat mal-moviment tal-arti kontemporanja tas-snin sittin tal-Istati Uniti u l-Ewropa tal-Punent. Jinsisti li l-arti mhijiex biss il-pitturi jew l-iskulturi li jimlew il-ħitan u s-swali ta’ xi mużew kbir u elitist, maqtugħin għalkollox minn dak kollu li jiġri hemm barra, imma hija xi ħaġa li tista’ tinstab kullimkien u li kontinwament tipparteċipa fil-ħajja ta’ madwarha. Il-ħajja ta’ kuljum u l-isfidi li ġġib magħha huma wkoll si

    — “Immissjajtha Xi Naqra lil…” ta’ Manuela Zammit

    — “Immissjajtha Xi Naqra lil Malta, Manuela?”
    ta’ Manuela Zammit

  16. L-għada, ftit wara li tiftaħ il-ħanut, tisma’ ħoss, li għal xi ħin assumiet kien ġej minn barra, sakemm tirrealizza li kien hu, qed jipprova jiġbdilha l-attenzjoni. Anna Maria, Anna Maria, Anna Maria, agħlaq il-ħanut ħa nkellmek. Inzerta ma kien hemm ħadd fil-ħanut, imma xorta, Kurunell, ma nistax naqbad u nagħlaq il-ħanut hekk, għadni niftaħ. Għedtlek agħlaq, u tagħlaq ikollha, iddawwar is-sinjal u ssakkar il-bieb. Xi trid? Xi rrid? Kif m’intix liebsa l-ħwejjeġ li tajtek? Ma kienx hemm dubju li kien irrabjat. Ħadt għalik? Ippruvat tieħdu bil-ħlewwa. Libsa pulita bħal dik, ma rridx n

    — “L-Għoxx Mera tar-Ruħ” ta’ Glorianne Micallef

    — “L-Għoxx Mera tar-Ruħ”
    ta’ Glorianne Micallef

  17. Mela darba waħda, meta kont bilqiegħda solu solu quddiem filliera akkademiċi mqegħdin qishom appostli wara mejda twila, staqsewni mistoqsija fuq John Keats. Kien l-eżami orali tal-aħħar biex inġib il-baċellerat. Issa, jien kont studjuż. Kont nistudja primarjament biex nuri lil dawk kollha li qaluli li se nispiċċa l-ħabs li ma kellhomx raġun (jew forsi biex nurihom li obdejthom, għax xorta spiċċajt inqatta’ ’qas naf kemm-il siegħa ġo ċella waħdi kuljum). Imma insomma. Staqsewni fuq il-kapaċità negattiva ta’ Keats. X’għal’għajnhom li kont studjat id-disgħa u tletin poeta oħra li kellna fuq i

    — “Persjani” ta’ Aaron Aquilina

    — “Persjani”
    ta’ Aaron Aquilina

  18. Nathalie qabadha ġuħ ta’ bagħal fl-aħħar siegħa tax-shift, u qabdet tal-linja sparata mill-Fgura lura għall-Marsa biex tilħaq issaħħan ir-ross tal-ġurnata ta’ qabel. Id-dlam kristall kien diġà waqa’ meta niżlet mill-istage quddiem il-ġnien bil-funtana titmermer, qasmet it-triq mal-lights li jdumu seklu biex jaqilbu, u mxiet mill-ġnejna tal-wiżż sakemm waslet id-dar. Ħdejn tal-ħaxix laqtitha r-riħa ta’ ħobż maħruq; Simon, il-proprjetarju, kien qed ipejjep sigarett ma’ tnejn minn sħabu, waqt li t-tifla tiegħu ta’ seba’ snin qagħdet tesperimenta bil-cash. Id-dawl tat-tubu leqq fuq il-laned tal-cous

    — “Ħsieb il-Ħamiema” ta’ Noah Fabri

    — “Ħsieb il-Ħamiema”
    ta’ Noah Fabri

  19. Otman wasal Malta fis-17 ta’ Diċembru 1972, tliet snin wara li kienu ltaqgħu għall-ewwel darba. Hawnhekk ikolli ndur għal arkivju ieħor biex nipprova nsir naf kif qattgħu l-ħin tagħhom f’dak ix-xahar. Bdejt infittex fil-file Dex biex nara nsibx xi noti. Sibt envelopp b’xi karti rqaq, kważi trasparenti, karta ħarir li bħalha kien ikun hemm fl-albums tar-ritratti bejn paġna u oħra. Fuqhom kien qed jgħallimha tikteb bl-Għarbi: hi tniżżel il-kelma bl-Ingliż fuq ix-xellug u fuq il-lemin hu jikteb l-ekwivalenti bl-Għarbi korsiv. Nibda ninduna li għallimha tikteb u għalhekk għandha l-kitba tixbah sew l

    — “Es Sidr #3” ta’ Omar N’Shea

    — “Es Sidr”
    ta’ Omar N’Shea

  20. Poeżija bl-Ingliż li ktibt hija “Acne & Horny” fuq ktejjeb ċkejken li tathuli ħabiba tiegħi tal-qalb. Djarju qisu veru seta’ kien ta’ Romeo. Warda fl-aħmar imnaqqxa fuq qoxra tal-ġild ħadra. Minflok fuq Ġuljetta qed nikteb fuqi u fuq it-T. Lit-tfajla tiegħi niktbilha poeżiji imma ġeneralment nibgħathomlha email jew niktibhom fuq karta tal-kompjuter. Darba għamiltilha ktieb; ħadt il-ħin fuqu, ma kienx kliem biss. Hi tiktibli veru sabiħ, tikteb sabiħ b’mod ġenerali. Meta tmur lura lejn Barċellona tħallili koċċ ittri ċkejknin imferrxin mad-dar. Taħt l-imħadda, jew fil-wax ta’ xagħri, fil-kexxun

    — “Qarn (silta)” ta’ Romeo Roxman Gatt

    — “Qarn (silta)”
    ta’ Romeo Roxman Gatt

  21. Qed ngħixu fi żmien fejn ir-regħba u l-ħsara fuq il-pjaneta li bdiet mill-Ewropa ħames mitt sena ilu waslet f’punt fejn il-kitla qed tagħli. L-ikel issa jissimbolizza wkoll l-inugwaljanza u l-inġustizzji tal-katini tal-provvista u l-kapitaliżmu globali, il-ħela u l-ġuħ, u l-ikbar deċiżjonijiet politiċi li għandna bżonn nieħdu huma dwar l-ikel. Meta ngħid li xtrajt il-ħaxix m’għand il-ħanut ta’ ħdejja, qed infiehem li hu ġabu jew minn barra jew mill-pitkalija, u kull tadama kellha storja kkumplikata mill-art li nibtet fiha sal-vjaġġ li ħadet biex waslet fuq mejda f’nofs Spazju Kreattiv, vjaġġ li

    — “Insalata” ta’ Noah Fabri

    — “Insalata”
    ta’ Noah Fabri

  22. Rabja u aggressjoni u wġigħ. Kważi tliet ġimgħat wara l-operazzjoni. Uġigħ mhux bħall-ewwel ġimgħa, imma sidri għadu juġagħni sew. L-irjus tal-bżieżel inqas suwed, u l-Bactroban qed jirnexxili nagħmlu mingħajr ħlewwa ta’ qalb, biki u qrid. Iżda l-kbir kien għadu ġej għax il-kirurgu tani eżerċizzju ġdid x’nagħmel, u dan ferm agħar. Irrid nimmassaġġa l-iscar tissue ta’ madwar sidri. (Fittixt “scar tissue” bil-Malti u sibt li jgħidulha “merk”. Kelma stramba u ġdida għalija. Din veru jużawha n-nies?) Irrid nagħmel dan għal sitt ġimgħat sħaħ sakemm nerġa’ mmur narah. L-uġigħ tiegħi mhux għal dejjem u

    — “Qarn (silta)” ta’ Romeo Roxman Gatt

    — “Qarn (silta)”
    ta’ Romeo Roxman Gatt

  23. Snin ilu ħadt id-deċiżjoni li, jekk se naqra xogħol letterarju jew kitbiet oħrajn b’lingwa li ma nafx — eż. ir-Russu, il-Ġappuniż, eċċ. — naqrahom tradotti mhux għall-Ingliż, kif kelli t-tendenza nagħmel meta kont għadni ngħix Malta, iżda għall-Franċiż jew it-Taljan, iż-żewġ lingwi oħrajn li nħoss li naf sew. Dan għax, wara snin kbar nikkonsma xogħlijiet bl-Ingliż, anki traduzzjonijiet, intbaħt kemm li meta nużaw lingwa waħda biss — u, aktar minn hekk, jekk dil-lingwa tkun ukoll il-lingwa kolonjali — bħala filtru ta’ dak kollu li ġej minn barra, dan idgħajjef l-impenn postkolonjali tagħna u jnessina li

    — “Il-Lanza, il-Labra, il-Qo…” ta’ Loranne Vella

    — “Il-Lanza, il-Labra, il-Qoffa, l-Azzarin”
    ta’ Loranne Vella

  24. Temp ikrah illum.” Is-sema tqil, l-art għasra, il-bjut battala. Ili ma noħroġ. Fil-mera, wiċċi musfar u xagħri mitluq. Bl-istess flokk dawn l-aħħar jumejn u qalziet wiesa’ tal-piġama. Intella’ u nniżżel nixrifx mill-għatba ’l  barra  —  nieħu naqra arja friska, inbiddel ftit, inderri. Iżda dawn l-erba’ ħitan wisq kennija. Lil hinn mill-maltemp, miċ-ċiera tan-nies u mir-rutina tax-xogħol, nagħżel li nestendi dan l-irtir domestiku. Hawn ġew ma jonqosni xejn: fadal xi bottijiet ikel fil-cupboard, jitħaddtu miegħi n-nies tat-televixin, u jżiegħel bija l-friex kbir u sħun. Negħreq ġo fih bħal f’baħar ar

    — “Lejl u Nhar” ta’ Miriam Galea

    — “Lejl u Nhar”
    ta’ Miriam Galea

  25. Viżibbilment, it-terren tal-postpolitika kien jikkondividi ħafna karatteristiċi ewlenin mal-iperpolitika li fl-aħħar waslet biex ħaditilha postha — id-dimobilizzazzjoni u d-dgħufija tas-soċjetà ċivili, it-tqaċċit mill-għeruq tal-partiti, iż-żieda fl-iżolament tal-istat mill-pressjoni popolari. Iżda n-​novità dejjem tippresupponi kuntrast — għax ma nżommux terminu iktar familjari? Fis-snin ta’ wara l-kollass finanzjarju tal-2008, beda jinħall b’mod konsistenti ż-żmien is-silġ tal-politika li ġie wara l-kollass tal-Ħajt ta’ Berlin. Tul il-Punent kollu — minn Occupy Wall Street fl-Istati Uniti sa 1

    — “Kollox Iperpolitiku” ta’ Anton Jäger

    — “Kollox Iperpolitiku”
    ta’ Anton Jäger (tr Karl Baldacchino)

  26. Wara l-weekend, nirritornaw, issa bl-uniformi tas-sajf, b’riġlejna mikxufin. Fl-assembly ngħidu t-talb u nistennew. Imma Sister Anthony ma tindirizzax dak li kien ġara. Jibagħtuna dritt għal ġol-klassi, taparsi kollox sew, kollox normali. L-ebda għalliema ma tgħid xejn. Alice tmur it-tojlit u tiġi lura bil-malji maħlulin. “Rajthom x’għamlu?” tgħidilna. Xi tfajliet imorru jaraw x’sar, u ma jiġux lura. Tmur oħra, imbagħad oħra. Imbagħad immorru lkoll kemm aħna, rassa sħiħa, kulħadd xhud. Is-sink sewwewh. Il-grouting tal-madum wara s-sink jidher iktar abjad u ġdid minn tal-madwar.

    — “Likantropi” ta’ Davinia Hamilton

    — “Likantropi”
    ta’ Davinia Hamilton

  27. X’jiġrilha din l-istorja jekk minflok il-ponn issikkat mal-frosta, inħarsu lejn l-id tiżloq minn fuq ir-riedni? Jekk minflok il-ħakma taż-żwiemel, il-qalba tar-rakkont tkun il-mument li l-kuċċier jinduna li l-karru se jaqa’? Kemm hu stramb is-sens li tħossok qed taqa’ hux? Taqbeż mill-għoli fil-baħar u tintebaħ li m’għadx hemm art taħtek. Tiżloq u tinduna li saqajk m’għadhomx jankrawk. Meta taqa’, qisek qed issegwi skript. Tagħmel x’tagħmel, li għandu jiġri se jiġri. Tista’ tilqa’ b’idejk jew tipprova taqa’ l-aħjar li tista’, imma fil-mument tal-waqgħa r-riedni jkunu qishom tneħħew minn id

    — “Ġilda” ta’ Kurt Borg

    — “Ġilda”
    ta’ Kurt Borg

  28. Żgur li ismi familjari. Żgur li smajt bosta stejjer fuqi. Iżda żgur qatt ma smajt dak li ġara bejni u bejn Persew. Nitolbok, iskot ftit u isma’ l-istorja tiegħi qabel nissarraf f’elf framment ta’ miti oħra… Mela darba, ħmistax-il sena ilu, meta kont għadni tifla, kont ngħix mal-ġenituri tiegħi, Foriku u Keto, fuq gżira serena mdawra b’baħar blu jwerżaq. Id-dar kienet ċkejkna, bi tlett ikmamar kollox; il-kċina, il-kamra tal-bżonnijet tagħna u l-kamra fejn konna norqdu jien u ħuti l-oħra. Għalkemm bejni u bejn ħuti l-kbar ftit snin biss kienu jifirduna — qabża ta’ sentejn kull wieħed — l-ikbar d

    — “Medusa” ta’ Rowena Grech

    — “Medusa”
    ta’ Rowena Grech

  29. Zeno Cosini jagħmel kollox nofs qalb. Imur ix-xogħol nofs qalb, jiżżewweġ nofs qalb, jaqlibha lill-mara nofs qalb. L-uniku suġġett li verament jinteressah huwa hu stess, il-marda tiegħu. It-tabib li kellem qallu biex jikteb dak kollu li għandu xi jgħid; bħall-psikoanalisti ta’ żmienu kellu fidi kważi għamja fil-kliem. Din wara kollox kienet l-innovazzjoni l-kbira ta’ Sigmund Freud. Li jekk il-pazjent jitħalla jitkellem liberament, f’atmosfera ta’ rilassament, jiftaħ qalbu daqslikieku kien ipnotizzat. Imma Cosini, jekk ma jaf xejn, jaf li l-affarijiet mhumiex daqshekk sempliċi. Jissuspetta

    — “Il-Kuxjenza fit-Truf” ta’ Joe Gatt

    — “Il-Kuxjenza fit-Truf”
    ta’ Joe Gatt

  30. 16 ta’ Ottubru. X’saħħa fiha splużjoni? X’inhuma l-istejjer madwarha? Kaxxa infernali. Is-sajjieda kienu jistadu għall-bombi li għadhom ma splodewx. Filfla, l-aktar gżira mwarrba ta’ Malta fl-inħawi tal-Qrendi, kienet tintuża għall-prattika tal-isparar tar-rokits, missili u torpidows fi żmien l-Ingliżi. B’dawn il-ħsibijiet bdejt infassal Kaxxa Infernali: Explosions, biċċa xogħol tat-teatru totalment non-fiction. Din damet biex tintwera quddiem in-nies sentejn, sa Ġunju tal-2021, għax kien iż-żmien fejn seħħ dak li ma jitwemminx. Qatt ma ħsibt li kont se nkun maqful ġewwa għal żmien daqshe

    — “Splużjonijiet #1” ta’ Jimmy Grima

    — “Splużjonijiet”
    ta’ Jimmy Grima

  31. 22 ta’ Marzu 1973. Irċevejt tliet ittri mingħandek, tal-1, it-2 u t-3 ta’ Marzu. Grazzi. Il-flus li bgħattlek tista’ tmur tixtri xi affarijiet għat-tieġ bihom, jew stennieni u la nasal immorru flimkien. Ktibtli li qed tfittex biex tikri dar għal sena. Għala sena? Mhux se ndumu Malta sena żgur, Jos. Jekk trid issib tikri xi mkien għal tlieta jew erba’ ġimgħat, tajjeb. Sakemm inkun hemm jien ikollna fejn noqogħdu. Imma mhux beħsiebni noqgħod ġej u sejjer minn Tripli għal Malta għaliex ma nistax u m’għandix il-ħin. Il-gvern jagħtina visa limitata u hemm limitu wkoll fuq kemm flus nistgħu noħorġu

    — “Es Sidr #3” ta’ Omar N’Shea

    — “Es Sidr”
    ta’ Omar N’Shea

Dekorazzjoni art-nouveau