•  

Abeċedarju

  1. Analiżi instantanja dejjem perikoluża. Bħal kamera ta’ veloċità għolja, l-istorja kontemporanja hija fil-periklu li tinħakem mill-fluwidità u l-indeterminazzjoni tas-sitwazzjoni li qed tipprova taqbad, imrassa kif inhi bejn dettall impressjonistiku u astrazzjoni grandjuża. Ċertament jidher diffiċli li tikteb l-“istorja tal-preżent” meta l-preżent innifsu sar daqshekk diffuż: hekk kif it-teorija Marxista tal-istorja nħasset skaduta f’epoka ta’ wara l-istorja, il-“polikriżi, din l-akkumulazzjoni ta’ kriżijiet, dejjem tinsab pass qabilna fl-astrazzjonijiet tal-għaġeb tagħha: tnaqqis ta’ ħamsin fil

    — “Kollox Iperpolitiku” ta’ Anton Jäger

  2. Bur Mgħeż għeb fil-baħħ. Sparixxa. Kieku ma kinux dawk l-uħud li jsostnu li semgħu lil missirijiethom isemmuh, kont taħseb li ivvintah Napuljun Tagliaferro f’konġura ma’ Temi Zammit. Anki l-isem sparixxa, u sparixxiet ukoll il-grammatika tal-istat kostrutt tiegħu. Imma kif iġġibu lura mill-mewt? Kif toħorġu minn qabru stess? F’dawn l-esejs li ġejjin se nipprova nirkupra ’l-Bur Mgħeż minn għejun differenti. Mill-memorja tal-Imqabbin, fejn mhuwiex sit arkeoloġiku li kellu okkupazzjoni ristretta għal perjodu determinat, imma lokalità ta’ ħafna identitajiet u ismijiet; “ta’ Bur Mgħeż”,Tal-Isqof,

    — “Bur Mgħeż #1” ta’ Omar N’Shea

  3. Ċertament, dawn il-magni tal-qari se jaħjuha l-letteratura. Fl-aħħar ikollna ġgajta fuq ġgajta ta’ qarrejja li anki jekk jitħajru jiktbu huma stess, xorta waħda jifdlilhom il-ħin biex jaqraw il-kitba tagħna. L-ilsna ż-żgħar, li s’issa jkunu gawdew mill-prestiġju tal-kitba artiġġjanali, issa jindunaw li jistgħu jibbenefikaw iktar minn din l-innovazzjoni milli biss joqogħdu jistennew li kulħadd jiggustahom għax żgħar. F’daqqa waħda jkollna miljuni fuq miljuni ta’ qarrejja u l-Malti jkollu sfera kbira daqs tal-Ingliż, l-Ispanjol, l-Għarbi, in-Navajo. Ilsienna issa jkun oċean immens, kożmos sħiħ ta’

    — “Il-Magna tal-Qari” ta’ Joe Gatt

  4. Chaosmose huwa t-titlu tal-ktieb finali ta’ Félix Guattari. Il-kunċett ta’ kaosmożi ħareġ mix-xogħol preċedenti ta’ Guattari, partikolarment mill-kunċett tar-ritournelle tiegħu u ta’ Gilles Deleuze. It-terminu “kaosmożi” jalludi għall-pożizzjoni ta’ awtorità tal-kaos, u l-prospett tal-evoluzzjoni ożmotika tal-kaos innifsu. Il-ħidma fundamentali tal-kaosmożi hija l-interazzjoni bla waqfien bejn ir-respirazzjoni kosmika u r-ritornelli tas-singularità. L-ordni stabbilita — soċjali, politika, ekonomika u sesswali — għandha l-għan li tinforza konkatenazzjoni li twebbes u toħnoq l-oxxillazzjo

    — “Nifs: Kaos u Poeżija #2” ta’ Franco "Bifo" Berardi

  5. Diffiċli wieħed jimmaġina x’kien qed jaħseb Nietzsche li tista’ tkun magna tal-qari. It-typewriter tiegħu kienet magħmula minn buttuni u fusien u molol tar-ram u roti tas-snien. Żgur li ma kienx jgħaddilu minn rasu li permezz ta’ arranġament differenti u iktar inġenjuż ta’ dawn il-partijiet mekkaniċi setgħet titfassal magna tal-qari! Fil-fatt, anki bil-familjarità ferm akbar li għandna aħna ma’ magni li donnhom kapaċi jwettqu l-għeġubijiet, li kapaċi jsibuna kull fejn inkunu taħt il-kappa tax-xemx u jġorru leħinna u x-xbieha tagħna minn naħa għall-oħra tad-dinja, għadu kważi impossibbli għalina,

    — “Il-Magna tal-Qari” ta’ Joe Gatt

  6. Erġajt lura Malta. U ilni ġa sena hawn. Bla ħsieb kienet din, ġita tas-sajf bħal kull sena oħra iżda din id-darba fost affarijiet oħra, kienet aħbar kerha li żammitni hawn. Ejja ngħidu li kien u għadu jagħmel sens li jien, Romeo, ninsab hawn. Sirna nafu li missieri kellu kanċer fl-istonku, ikrah ferm, tal-biża’ waħx. Imnalla kellu l-għasafar biex jedha u lil ommi, li hi l-pilastru tal-familja u mingħajrha ma nagħmlu xejn. Imnalla kellna ftit minn dawn l-għasafar id-dar magħna għax lil ommi ħabbewha wisq, u hi lilhom. Ommi tqala waħda kellha, u ħarġulha tnejn f’daqqa. Ifhem, mhux eżatt hekk l-ist

    — “Qarn” ta’ Romeo Roxman Gatt

  7. Fil-pubblikazzjoni tiegħu tal-1946, maħruġa mill-British Committee on the Preservation and Restitution of Works of Art, Archives, and other Material in Enemy Hands bl-isem Works of Art in Malta: Losses and Survivals in the War, l-istoriku tal-arkitettura Hugh Braun ta rendikont tat-telfien ta’ wirt kulturali Malti waqt il-gwerra. Id-dokument kien taqsira ta’ rapport estensiv miġbur u miktub minn Hannibal P. Scicluna, Olaf F. Gollcher, Charles Zammit u Braun innifsu. Jibda billi jagħti deskrizzjoni kronoloġika imma fil-qosor tal-istorja ta’ Malta flimkien ma’ ftit dettall dwar ir-riżorsa t

    — “Bur Mgħeż #5” ta’ Omar N’Shea

  8. Ġilda. Kull bniedem adult għandu mal-erba’ kilogrammi ġilda. Jekk issaqsi lil xi ħadd għal lista tal-organi li għandu l-bniedem, għid li dak li jkun se jinsa jsemmilek il-ġilda, li hija l-ikbar organu fil-bniedem. Il-ġilda tgħattina, tiksina, bħal burdura li żżomm kollox fil-konfini tagħha, fi ħdanha. Il-ġilda tipproteġina, mill-elementi u minn daqqiet li kieku ma kienx għaliha jaqilgħuhom organi iktar sensittivi. Però l-ġilda hi tfakkira li aħna mġissma. Ma tantx tintuża dil-kelma f’dan is-sens; forsi messha tintuża iżjed. Qabel ma aħna dak jew l-ieħor, anzi, sabiex inkunu dak jew l-ieħor

    — “Ġilda” ta’ Kurt Borg

  9. Gilgamex huwa x’aktarx l-uniku persunaġġ mil-letteratura tal-Lvant Nofsani Qadim li huwa magħruf fuq livell popolari. Fil-fatt, ħafna għandhom l-impressjoni li l-Gilgamex huwa l-uniku xogħol letterarju li qatt inkiteb jew li nafu bih mid-dinja tal-Mesopotamja. Ħafna mill-ftit Assirjologi li hawn fid-dinja jersqu lejn l-istudju tal-Mesopotamja minħabba Gilgamex, spiss biex jaqraw il-ġrajjiet tiegħu bl-Akkadi, għax din il-lingwa tħaddan id-djaletti tal-Assirja u l-Babilonja. Ħafna huma dawk li jaħsbu li l-ġrajja nstabet kollha, li għandna llum kull framment li hemm bżonn biex ngħaqqdu t-tifrik fli

    — “Gilgamex, Dak li Ra l-Qiegħ” ta’ Omar N’Shea

  10. ax wara l-gwerra baqgħu jisparaw, avolja kienet għaddiet… Mela. Għax sakemm telqu minn Malta fin-1979, kienu baqgħu għaddejjin. Għax l-Ingliżi kellhom ħafna saħħa, kullimkien tagħhom. Hekk qalli z-ziju, “kullimkien tagħhom. Fl-arkivji hemm dokumentazzjoni sħiħa ta’ pika bejn il-Gvernatur Ingliż u l-Maltin fil-gvern jew fil-parlament, skont iż-żmien. Id-difiża kienet “reserved matter” anki f’dawk is-snin li Malta kellha l-gvern tagħha. Malta ma setgħet tieħu ebda deċiżjoni rigward il-politika barranija jew id-difiża tagħha stess, u ma setgħet ittellef bl-ebda mod lill-Ingliżi milli juża

    — “Splużjonijiet #1” ta’ Jimmy Grima

  11. Hemm sens li fih il-magni tal-kitba li għandna bħalissa diġà jaqraw biex ikunu jistgħu jinsġu u jisiltu minn dak li jaqraw. Bħal tifla kwieta li tqatta’ s-sajf taqra, toħroġ ktieb wara l-ieħor mil-librerija u mbagħad, mal-ewwel xita ta’ Settembru, tpoġġi bilqiegħda biex tikteb l-ewwel storja tagħha. Tant, f’das-sens, diġà jaqraw li dejjem nisimgħu b’xi każ fejn kumpanija ta’ xi waħda minn dawn l-intelliġenzi artifiċjali tittella’ l-qorti għax tkun xkatlat l-arkivju kollu ta’ xi gazzetta venerabbli bil-ħsieb li forsi tuża dak it-tagħrif meta xi ħadd jiġi jistaqsiha tissuġġerilu għaxar ismijiet għ

    — “Il-Magna tal-Qari” ta’ Joe Gatt

  12. Ħames snin ilu, meta wasalt lura minn tliet xhur Londra, kont qattajt l-isbaħ xahar nosserva lil ommi fil-kċina, nitgħallem mingħandha r-riċetti li għadhom il-bażi tat-tisjir tiegħi. Konna qattajna ġurnata nsajru għal party tal-Milied, nisimgħu r-radju, nikkummentaw u nsiru nafu ’l xulxin bħala bnedmin u mhux biss bħala omm u binha. Dan huwa l-ewwel punt: in-nisa tradizzjonalment u storikament iħaddnu l-għerf imġissem, mhux miktub, ta’ ġenerazzjonijiet ta’ riċetti u tikwis fil-kċina li l-Istorja tal-irġiel ma tagħtix kashom. Dan l-għerf jista’ jiftaħ tieqa għal perċezzjoni tad-dinja għalko

    — “Insalata” ta’ Noah Fabri

  13. Il-Gilgamex daħal lura fix-xena kulturali Semitika fis-seklu għoxrin, eżattament bħala parti mill-impetu modernista tas-sittinijiet. F’dan il-moviment, il-passat, kif ukoll it-tfittxija tiegħu, servew ta’ punt ta’ riferiment li minnu baqa’ ġej kollox lejna “b’kontinwità splussiva”, fi kliem Taha Yasin Ramadan, il-Prim Ministru tal-Iraq. F’dan iż-żmien tfaċċat fix-xena letterarja t-traduzzjoni tal-Gilgamex fl-Għarbi. L-artist modernista Dia al-Azzawi kellu interess kbir fil-Gilgamex; fil-fatt al-Azzawi kien l-illustratur tat-tieni edizzjoni tal-Gilgamex ta’ Taha Baqir fl-1965. Baqir, li għal żmie

    — “Gilgamex, Dak li Ra l-Qiegħ” ta’ Omar N’Shea

  14. Joey bdiet tilbes ukoll biex ikollha introjtu żgħir barra mix-xogħol li kienet tagħmel bħala chambermaid il-Paradise Bay Hotel matul il-ġimgħa u fil-fabbrika tal-ġinsijiet part-time fil-weekend. Bdiet tagħmel ix-shows il-Pips il-Ġimgħa u s-Sibt filgħaxija. L-ikbar inkwiet tagħha kienu żewġ affarijiet: kif se ssib żarbun bit-takkuna jiġiha u kif se taħbi ġisimha biex fil-leotard issikkata bejn saqajha jidher lixx. L-ewwel problema solvietha malajr: il-Lippa ħaditha għand Facchetti l-Marsa. Ħadilha l-qies ta’ saqajha u għamlet par platforms biex ma ddardarhiex bit-takkuna mill-ewwel. Wara kollox,

    — “Joey Tilbes, it-Tabù Tinża'” ta’ Omar N’Shea

  15. Kelli f’moħħi nagħmel daqsxejn ta’ proġett is-sena d-dieħla, ilni ma ntella’ xi ħaġa. Tajjeb, bħalissa hemm il-fondi miftuħin, tista’ tittanta xortik tapplika. Ta’ min ija, għalkemm il-flus mhux kollox, u saru proġetti mill-aqwa kważi bix-xejn. Nippjanaw xi ħaġa malajr? M’għandix aptit illum, pejjipt u qisni sikspenz xaħam ġo karta. U le, noħduha chill u nħażżu xi ħaġa bejnietna. Dawwar ieħor ara. Jien kelli f’moħħi nagħmlu naqra ta’ reċta, play, performance, xi ħaġa hekk. Ija, x’ħa nirreċtaw tgħid? Nirreċtaw Malta. It-titlu: L-effetti tal-ħolma Mu

    — “Reċti tal-Kbar, Parties t…” ta’ Ryan Falzon

  16. Lejn l-aħħar ta’ Novembru rġajt inżilt Bur Mgħeż. Din id-darba tlajt mill-wied ta’ Ħal Qormi nimxi mħaddan b’żewġ naħat ta’ blat għoli, bħal sur fuq kull naħa, ngħaddi l-ewwel mir-rovini Ingliżi ta’ Nissen huts bil-fdewwex kollha msadda u mtaqqba, biċċiet mis-soqfa neqsin iħallu raġġ ta’ dawl jidħol fil-kmamar issa żarmati kważi għalkollox mill-knaten, wajers tar-ram, għamara interna u madum. Kulħadd ġie jżarma u jieħu; m’hemmx għalfejn tmur ’il bogħod biex tifhem kif tinħatt u tintesa belt meta taqa’ t-tmexxija, kulħadd jiġi għall-biċċa li tiswieh. Frans kien miegħi, jarani niġbed ir-ritratti t

    — “Bur Mgħeż #4” ta’ Omar N’Shea

  17. Meta wara sentejn f’idejn il-Franċiżi, fl-1800 l-ġżejjer Maltin sabu ruħhom taħt il-ħakma Ingliża, skont it-Trattat ta’ Amiens kellhom jerġgħu jgħaddu lura għand il-Kavallieri biex ikomplu jmexxuha huma bħala pajjiż “newtrali”. Il-qassisin, in-nutara, l-avukati u l-kummerċjanti Maltin tal-“Congresso, li sa ftit qabel kienu qed imexxu l-insurrezzjoni kontra l-Franċiżi, beżgħu li dan kien ifisser li malajr jerġgħu jiġu taħthom għax l-Ordni kienet iddgħajfet sew u żgur ma kinitx tiflaħ għal Napuljun. Għalhekk, il-104 membri ta’ dan il-kungress kitbu “Dichiarazione dei Diritti degli Abitanti delle

    — “Kontra Tagħna Għaliex Mag…” ta’ Joe Gatt

  18. Nathalie qabadha ġuħ ta’ bagħal fl-aħħar siegħa tax-shift, u qabdet tal-linja sparata mill-Fgura lura għall-Marsa biex tilħaq issaħħan ir-ross tal-ġurnata ta’ qabel. Id-dlam kristall kien diġà waqa’ meta niżlet mill-istage quddiem il-ġnien bil-funtana titmermer, qasmet it-triq mal-lights li jdumu seklu biex jaqilbu, u mxiet mill-ġnejna tal-wiżż sakemm waslet id-dar. Ħdejn tal-ħaxix laqtitha r-riħa ta’ ħobż maħruq; Simon, il-proprjetarju, kien qed ipejjep sigarett ma’ tnejn minn sħabu, waqt li t-tifla tiegħu ta’ seba’ snin qagħdet tesperimenta bil-cash. Id-dawl tat-tubu leqq fuq il-laned tal-cous

    — “Ħsieb il-Ħamiema” ta’ Noah Fabri

  19. Otman ħallieli biss ismi, isem li għal snin twal f’żgħożiti xtaqt li kien differenti, iktar abjad, inqas jagħti fl-għajn, inqas iżarżar fil-widna. Imbagħad kien hemm kunjomi. Kont naf li l-ortografija tiegħu kienet finzjoni legali, trażliterazzjoni ad hoc ta’ kunjom Għarbi li n-nutar kien qaleb f’verżjoni vagament anglofonika, iżda li l-verżjoni tiegħu bl-Għarbi kienet intilfet fid-dokumenti notarili u li ma kien hemm l-ebda karta li fuqha qatt sibt miktub x’kien eżattament. Kull santissma għodwa, jum wara jum, l-għalliema kienu jistaqsuni kif ngħidu, bħallikieku ġie jżurni Sibaweyhi matul il-le

    — “Es Sidr #1” ta’ Omar N’Shea

  20. Pirotta jtemm ix-xogħol tiegħu — xogħol li ħadlu ’l fuq minn tletin sena, mifrux fuq erba’ volumi u iktar minn tlett elef paġna — billi jgħid li dan l-istat independenti li kien għadu kif faqqas issa kellu bżonn sew tal-għaqda biex ikun jista’ jiffaċċja l-isfidi tal-ġejjieni: … imma l-idea tal-indipendenza, u l-kburija nazzjonali li nisslet, malajr sabu espressjoni fix-xogħol ta’ ġenerazzjoni ġdida ta’ kittieba, poeti, drammaturgi u artisti. L-ekonomija bil-mod il-mod marret ’il quddiem, l-emigrazzjoni bdiet tbatti, u l-idea li tkun Malti ħadet tifsira ġdida għal ħafna li qabel ma kinux ħab

    — “Kontra Tagħna Għaliex Mag…” ta’ Joe Gatt

  21. Qatt ma skoprejna x’jiġri li kellna nittardjaw. Dejjem naslu eżatt fil-ħin, naqbżu ’l barra mill-vann, ngħaddu mill-kanċell il-kbir tal-ħadid, u nitilgħu t-taraġ sparati. Kull ġurnata hi l-istess ġurnata. Inħeġġeġ ’il ġismi jħaffef, daqslikieku kien annimal apparti minni nnifsi, imma t-toqol tal-basket mimli kotba jillajmani. Kważi niżloq quddiem ir-reception, nisprintja għal ġos-sala tal-assembly, nilheġ, bla nifs. Sister Anthony, deo gratias, għadha mhix hawn. Qalbi tant qed tgħaġġel, qed nara l-istilel iduru bija. Inżomm mal-ħajt biex nieħu n-nifs u niffoka għajnejja fuq il-madum maqsu

    — “Likantropi” ta’ Davinia Hamilton

  22. Rabja u aggressjoni u wġigħ. Kważi tliet ġimgħat wara l-operazzjoni. Uġigħ mhux bħall-ewwel ġimgħa, imma sidri għadu juġagħni sew. L-irjus tal-bżieżel inqas suwed, u l-Bactroban qed jirnexxili nagħmlu mingħajr ħlewwa ta’ qalb, biki u qrid. Iżda l-kbir kien għadu ġej għax il-kirurgu tani eżerċizzju ġdid x’nagħmel, u dan ferm agħar. Irrid nimmassaġġa l-iscar tissue ta’ madwar sidri. (Fittixt “scar tissue” bil-Malti u sibt li jgħidulha “merk”. Kelma stramba u ġdida għalija. Din veru jużawha n-nies?) Irrid nagħmel dan għal sitt ġimgħat sħaħ sakemm nerġa’ mmur narah. L-uġigħ tiegħi mhux għal dejjem u

    — “Qarn” ta’ Romeo Roxman Gatt

  23. Suppost ġieha ġimagħtejn ilu. Forsi qed iħawwad. Hi u żżomm idha u l-manku tat-test ’il bogħod mill-bqija ta’ ġisimha, biex ma joqtorx il-bewl li inevitabbilment spiċċa ma’ jdejha fuq kuxxtejha, rat linja ħamra tifforma mix-xejn taħt it-tieqa ċkejkna tat-test, imbagħad linja oħra ħdejha. Tgħolli ħuġbejha. Għax avolja kienet qed tistennieha, xorta ħassitha xi ftit sorpriża b’din il-konferma li ġisimha kien għammieli. Tqala minn ħamsa tispiċċa f’korriment, ħafna drabi fl-ewwel trimestru, ftakret lettur tal-ostetrika tgħidilhom. Mhux bix-xorti li għandha hi imma. Minn fejn int?

    — “Sottomissjoni” ta’ Glorianne Micallef

  24. Temp ikrah illum. Is-sema tqil, l-art għasra, il-bjut battala. Ili ma noħroġ. Fil-mera, wiċċi musfar u xagħri mitluq. Bl-istess flokk dawn l-aħħar jumejn u qalziet wiesa’ tal-piġama. Intella’ u nniżżel nixrifx mill-għatba ’l barra  —  nieħu naqra arja friska, inbiddel ftit, inderri. Iżda dawn l-erba’ ħitan wisq kennija. Lil hinn mill-maltemp, miċ-ċiera tan-nies u mir-rutina tax-xogħol, nagħżel li nestendi dan l-irtir domestiku. Hawn ġew ma jonqosni xejn: fadal xi bottijiet ikel fil-cupboard, jitħaddtu miegħi n-nies tat-televixin, u jżiegħel bija l-friex kbir u sħun. Negħreq ġo fih bħal f’baħar ar

    — “Lejl u Nhar” ta’ Miriam Galea

  25. Vera ħarset lejn oħtha fil-mera. Lejn it-tikmix li kien jikxef il-fatt li kienet avvanzata fiż-żmien imma fl-istess ħin jaħbi l-età preċiża tagħha. X’aktarx li kellha fuq it-tmenin sena sew, forsi saħansitra fuq id-disgħin. Għajnejha kienu għadhom jaħdmu tajjeb, bħas-sensi l-oħra tagħha. Iffukat fuq punt partikolari fil-ġenb ta’ wiċċha. Għal xi raġuni, waqt li qed timraħ f’dak id-deżert ta’ wiċċha, iż-żona b’dawk l-għoljiet u l-widien mimlijin għerien mudlama u sigrieti affaxxinatha iktar minn bnadi oħra. Poġġiet żewġt iswaba’ hemm u mellset il-ġilda bi ħlewwa liema bħalha. Imbagħad ġebbditha ft

    — “Qamar Aħmar” ta’ Simon Bartolo

  26. Wasalt l-Imqabba minn Ħal Lija bil-pass. Dħalt mit-triq tas-Siġġiewi għan-naħa Ta’ Kandja, dort fejn il-Ħabel ta’ San Pawl għal Tas-Sejba u ksirt fuq ix-xellug għall-inħawi ta’ Ħabel ix-Xiħ. Fit-triq Ta’ Kandja, taħt ix-xemx ta’ nofsinhar, kien għaddej konvoj ta’ trakkijiet tal-kostruzzjoni, wieħed wara l-ieħor. M’għadhomx it-trakkijiet tal-kabina ħamra mżejna bit-tberfil u l-laqmijiet tas-sidien, iġorru vjaġġ knaten għall-bini; issa Iveco u Leyland DAF iġorru terrapien u materjali kimiċi impurtati. It-triq dejqa, u t-trakkijiet isuquhom maġenbek. Id-duħħan li joħroġ maħnuq minnhom jitħallat mat

    — “Bur Mgħeż #3” ta’ Omar N’Shea

  27. X’jiġrilha din l-istorja jekk minflok il-ponn issikkat mal-frosta, inħarsu lejn l-id tiżloq minn fuq ir-riedni? Jekk minflok il-ħakma taż-żwiemel, il-qalba tar-rakkont tkun il-mument li l-kuċċier jinduna li l-karru se jaqa’? Kemm hu stramb is-sens li tħossok qed taqa’ hux? Taqbeż mill-għoli fil-baħar u tintebaħ li m’għadx hemm art taħtek. Tiżloq u tinduna li saqajk m’għadhomx jankrawk. Meta taqa’, qisek qed issegwi skript. Tagħmel x’tagħmel, li għandu jiġri se jiġri. Tista’ tilqa’ b’idejk jew tipprova taqa’ l-aħjar li tista’, imma fil-mument tal-waqgħa r-riedni jkunu qishom tneħħew minn id

    — “Ġilda” ta’ Kurt Borg

  28. Żgur li ismi familjari. Żgur li smajt bosta stejjer fuqi. Iżda żgur qatt ma smajt dak li ġara bejni u bejn Persew. Nitolbok, iskot ftit u isma’ l-istorja tiegħi qabel nissarraf f’elf framment ta’ miti oħra… Mela darba, ħmistax-il sena ilu, meta kont għadni tifla, kont ngħix mal-ġenituri tiegħi, Foriku u Keto, fuq gżira serena mdawra b’baħar blu jwerżaq. Id-dar kienet ċkejkna, bi tlett ikmamar kollox; il-kċina, il-kamra tal-bżonnijet tagħna u l-kamra fejn konna norqdu jien u ħuti l-oħra. Għalkemm bejni u bejn ħuti l-kbar ftit snin biss kienu jifirduna — qabża ta’ sentejn kull wieħed — l-ikbar d

    — “Medusa” ta’ Rowena Grech

  29. Zeno Cosini jagħmel kollox nofs qalb. Imur ix-xogħol nofs qalb, jiżżewweġ nofs qalb, jaqlibha lill-mara nofs qalb. L-uniku suġġett li verament jinteressah huwa hu stess, il-marda tiegħu. It-tabib li kellem qallu biex jikteb dak kollu li għandu xi jgħid; bħall-psikoanalisti ta’ żmienu kellu fidi kważi għamja fil-kliem. Din wara kollox kienet l-innovazzjoni l-kbira ta’ Sigmund Freud. Li jekk il-pazjent jitħalla jitkellem liberament, f’atmosfera ta’ rilassament, jiftaħ qalbu daqslikieku kien ipnotizzat. Imma Cosini, jekk ma jaf xejn, jaf li l-affarijiet mhumiex daqshekk sempliċi. Jissuspetta

    — “Il-Kuxjenza fit-Truf” ta’ Joe Gatt

  30. 16 ta’ Ottubru. X’saħħa fiha splużjoni? X’inhuma l-istejjer madwarha? Kaxxa infernali. Is-sajjieda kienu jistadu għall-bombi li għadhom ma splodewx. Filfla, l-aktar gżira mwarrba ta’ Malta fl-inħawi tal-Qrendi, kienet tintuża għall-prattika tal-isparar tar-rokits, missili u torpidows fi żmien l-Ingliżi. B’dawn il-ħsibijiet bdejt infassal Kaxxa Infernali: Explosions, biċċa xogħol tat-teatru totalment non-fiction. Din damet biex tintwera quddiem in-nies sentejn, sa Ġunju tal-2021, għax kien iż-żmien fejn seħħ dak li ma jitwemminx. Qatt ma ħsibt li kont se nkun maqful ġewwa għal żmien daqshe

    — “Splużjonijiet #1” ta’ Jimmy Grima

Dekorazzjoni art-nouveau